Nhân 90 năm sinh nhật Yuri Gagarin: TsAGI giúp con người chinh phục vũ trụ như thế nào

Ngày 9 tháng 3 là mốc kỷ niệm lần thứ 90 ngày sinh của Yuri Gagarin, người đã mở ra con đường lên vũ trụ dành cho các cư dân Trái đất.

Để thành tựu kỳ vĩ mang tính bước ngoặt này trở thành hiện thực, có phần đóng góp đáng kể của các chuyên gia từ Viện Khí động lực học Trung ương mang tên Zhukovsky (viết tắt theo tiếng Nga là TsAGI, thuộc thành phần Trung tâm Nghiên cứu Khoa học “Viện mang tên N.E. Zhukovsky”).

Công tác của đội ngũ chuyên gia ở đây là tạo ra những bộ máy vũ trụ như “Vostok”, “Soyuz”, “Venera”, “Mars”, hoạt động theo các chương trình “Spiral”, “Energia-Buran”, tên lửa đẩy “Angara” và “Proton-M”… Các chương trình này và nhiều dự án huyền thoại khác phản ánh tiềm năng khoa học dồi dào của TsAGI, giúp củng cố vai trò của Viện như một trung tâm khoa học không chỉ riêng trong ngành hàng không mà còn nghiên cứu vũ trụ nói chung.

Tên lửa "Soyuz-2.1a" với tàu "Progress MS-25"
© Ảnh : Roskosmos/Timoshenko Ivan

Kể từ thời điểm đặt ra mục tiêu quy mô về khám phá chinh phục không gian vũ trụ, TsAGI đã tham gia các dự án trọng điểm trong lĩnh vực này. Trong đó có con tàu vũ trụ lịch sử «Vostok-1» («Phương Đông-1»), việc chế tạo thuộc trách nhiệm và công lao của Phòng thiết kế của Viện sĩ Sergei Korolev, nhà khoa học vĩ đại tầm cỡ thế giới, người bắt đầu hành trình lỗi lạc từ vị trí một kỹ sư xuất sắc chính tại TsAGI vào những năm 1930.

Theo ý tưởng của các nhà thiết kế, “Vostok” ban đầu được hình dung dưới dạng một quả cầu. Nhưng ngay cả điều này, về cơ bản là hình thức đơn giản nhất, cũng đòi hỏi dày công nghiên cứu khoa học nghiêm túc. Trước các nhà khoa học đặt ra những nhiệm vụ không giản đơn theo hướng khí động học và động lực chuyến bay. Các chuyên gia của TsAGI đã nghiên cứu tải trọng và lực tác động lên con tàu vũ trụ trong toàn bộ phạm vi số Mach khi nó đi theo quỹ đạo của đường đạn trở lại bầu khí quyển. Họ cũng thành lập một ngân hàng dữ liệu về dòng nhiệt tác động lên tàu đổ bộ của «Vostok».

Nhân tiện cần nói thêm, trong quá trình phóng tên lửa đẩy «Vostok» cùng với con tàu vũ trụ, lời hô ngắn gọn huyền thoại «Đi thôi!» do nhà du hành vũ trụ đầu tiên của Trái đất thốt lên vào ngày 12 tháng 4 năm 1961 đã trở thành một dạng «thần chú» của đội phi hành gia đầu tiên trong quá trình huấn luyện phi công vũ trụ. Đây là câu ưa thích mà một trong những giảng viên ưa nói với các học viên, đó là phi công thử nghiệm, Anh hùng Liên Xô Mark Gallai. Trước Thế chiến II, ông cũng từng làm việc tại TsAGI.

Tiến tới kỷ niệm chẵn ngày sinh của phi hành gia Nga, tại Trung tâm Trình diễn của TsAGI tổ chức cuộc triển lãm nhằm lưu giữ vĩnh viễn ký ức về công dân Trái đất đầu tiên bay vào vũ trụ. Đó là Triển lãm Lịch sử-Tư liệu «Yuri Gagarin. Chuyến bay vẫn tiếp nối».