Cuộc chiến với phương Tây khiến tài chính Nga khủng hoảng

Nga vẫn đang gồng mình chống lại các biện pháp trừng phạt trongcuộc chiến với phương Tây. Moscow có thể phải chi hơn 40 tỉ USD trong năm nay, để ngăn chặn một cuộc khủng hoảng ngân hàng đang tiềm ẩn cho nền kinh tế và nhiều khả năng sẽ phát triển thành cuộc suy thoái đe dọa đến Nga.


Các ngân hàng Nga đã nhìn thấy mối nguy trong hoạt động tài chính của họ, sự suy giảm về chất lượng cho vay, gia tăng trong chi phí quản lý, rủi ro của vốn đầu tư. Các giám đốc điều hành và nhiều nhà phân tích đều dự đoán mọi thứ sẽ trở nên tồi tệ trong thời gian tới.

Thách thức lớn của ông Putin

Điều này là một thách thức lớn cho Tổng thống Vladimir Putin, người lên nắm quyền cách đây 15 năm, khi đống tro tàn của cuộc khủng hoảng trước đó đã quét sạch toàn bộ hệ thống tài chính trên đất nước. Ông đã phải rất quyết tâm mới khôi phục được sự ổn định của nền kinh tế thời điểm đó.

“Nước Nga đang chờ đợi các sự cố sẽ xảy ra cho ngân hàng nhỏ, vừa và lớn trong năm nay. Tất cả đều rất khó khăn, bất kỳ ngân hàng hay doanh nghiệp nào yếu nhất sẽ phải từ bỏ thị trường”, Mikhail Zadornov, người đứng đầu chi nhánh ngân hàng VTB 24 cho biết.

Ngân hàng Trung ương của Nga đã chuẩn bị mở rộng các quy tắc nhằm thích ứng với tình hình sắp tới, trong khi chính phủ cam kết hỗ trợ 1,2 ngàn tỉ rúp (19 tỉ USD) trong năm nay, gấp nhiều lần 350 tỉ rúp vào năm 2014. Các nhà phân tích nhận định đây là hướng đi đúng và cần thiết của chính phủ Moscow.

Tuy nhiên, các biện pháp chống lại khủng hoảng sẽ tăng áp lực lên nguồn dự trữ quốc tế và ngân sách của Nga, trước đó được dự báo sẽ thâm hụt lên đến 3% tổng sản phẩm năm 2015. Đòn đau nhất cho hệ thống tài chính Nga là sự sụp đổ của giá dầu khiến doanh thu xuất khẩu của đất nước bị thu hẹp nghiêm trọng.

“Để bảo tồn nguyên trạng, các ngân hàng có thể cần nhiều hơn 1 ngàn tỉ rúp vốn. Lượng tiền này sẽ tăng số vốn của họ lên khoảng 200 điểm cơ bản. Nhưng thua lỗ trong hoạt động tín dụng sẽ kéo số vốn xuống khoảng 500 điểm cơ bản", Yaroslav Sovgyra, giám đốc quản lý cơ quan xếp hạng doanh nghiệp Moody cho biết.

Mặc khác, kế hoạch hỗ trợ vốn của chính phủ đi kèm với một điều kiện ràng buộc: các ngân hàng Nga phải tăng cường cho vay đối với lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế, ít nhất là 12%. Điều này sẽ gián tiếp giúp đỡ doanh nghiệp.

Kế hoạch hỗ trợ vốn

Chính phủ sẽ nhanh chóng phân phối 1 ngàn tỉ rúp trái phiếu kho bạc OFZ đến ngân hàng VTB, Gazprombank và Rosselkhozbank. Tất cả các ngân hàng đều do nhà nước quản lý và đang bị xử phạt bởi lệnh trừng phạt của phương Tây vì cuộc khủng hoảng tại Ukraine.

VTB và Gazprombank dự kiến sẽ nhận được khoản hỗ trợ từ Quỹ Quốc gia, ban đầu được thành lập để chi tiêu cho hệ thống lương hưu, với hơn 200 tỉ rúp. Ngân hàng hàng đầu Sberbank có thể thu hút một khoản vay lên đến 600 tỉ rúp từ Ngân hàng Trung ương, cổ đông chính của họ. Nhưng ngân hàng vẫn khẳng định, còn quá sớm để đề cập đến một khoản vay cho doanh nghiệp.

Ngược lại, theo Công ty dịch vụ tài chính Pháp BNP Paribas dự đoán, các ngân hàng Nga có thể phải cần tới 2,7 nghìn tỷ rúp (42 tỷ USD) vốn để bổ sung cho hoạt động cho vay và bảo đảm rủi ro tín dụng. Số tiền này chiếm khoảng 20% chi tiêu ngân sách liên bang dự kiến trong năm nay.

Tháng trước, nhà nước cũng đã chi 130 tỷ rúp để bảo lãnh cho các ngân hàng lớn, là nạn nhân đầu tiên của cuộc khủng hoảng đồng rúp và hậu quả từ cuộc chiến với phương Tây về mặt ngoại giao, các ngân hàng nhỏ hơn sẽ được vay theo cách khác.

“Nếu ngân hàng thuộc top 30 gặp rắc rối, chính phủ sẽ giúp đỡ với bất cứ giá nào. Nhưng điều này dễ gây ra cuộc khủng hoảng niềm tin, dân chúng sẽ lo sợ và rút tiền gửi ngay lập tức, lãi suất vay sẽ tăng đột biến” Armen Gasparyan, một nhà phân tích ngân hàng tại Renaissance Capita khẳng định.

Cho đến nay, Ngân hàng Trung ương Nga cho biết nợ xấu đang ở mức 3,8% giá trị tài sản ngành ngân hàng vào đầu tháng 12.2014. Tuy nhiên, Moody đã chỉ ra rằng con số này phải lên đến 7,5% và sẽ tăng gấp đôi trong năm nay.