Nữ tỷ phú giàu nhất châu Phi 'bòn rút' hàng tỉ USD của quốc gia như thế nào?

Các tài liệu rò rỉ hé lộ người phụ nữ giàu nhất châu Phi thu lời bất chính từ chính của quốc gia nơi mình sinh ra và lớn lên.

Isabel hiện đang sống ở Anh kể từ sau khi người cha là Tổng thống Angola về hưu năm 2017.

Theo BBC, Isabel dos Santos trục lợi từ hàng loạt thương vụ liên quan đến đất đai, dầu mỏ, kim cương và viễn thông, khi người cha Jose Eduardo dos Santos còn là Tổng thống Angola cho đến tháng 9.2017. Angola là quốc gia nam Phi giàu tài nguyên khoáng sản.

Các tài liệu cho thấy Isabel và chồng mua được nhiều tài sản quốc gia với giá hời. Isabel nói các cáo buộc chống lại mình là giả mạo và cuộc điều tra của chính phủ Angola có động cơ chính trị.

Thông qua những khoản lợi nhuận kếch xù, Isabel đã mua hàng loạt bất động sản ở trung tâm London, Anh và chuyển đến sống ở đây.

Isabel đang bị điều tra hình sự ở quê nhà Angola vì những cáo buộc tham nhũng.

Tài sản của bà này ở quê nhà hiện đã bị phong tỏa. Theo các tài liệu rò rỉ, Isable từng nắm quyền điều hành tập đoàn dầu khí quốc gia Angola, Sonangol.

2 tháng sau khi người cha về hưu, Isabel đột ngột rời khỏi tập đoàn và chuyển 58 triệu USD cho một công ty ở Dubai. Công ty này do một người bạn của Isabel điều hành.

Ước tính 30% dân số Angola sống ở mức nghèo khổ với thu nhập dưới 2 USD/ngày.

Hơn 50 khoản chi được hạch toán một cách chóng vánh ngay trước khi Isabel rời tập đoàn, có khoản chi tới 928.517 USD không rõ phục vụ mục đích gì.

Bên cạnh đó, phần lớn tài sản của Isabel nằm ở cổ phần trong công ty năng lượng Bồ Đào Nha Galp. Đây là một trong số các công ty mà Isabel mua thông qua Sonangol vào năm 2006.

Các tài liệu rò rỉ cho thấy, Isabel chỉ mất 15% tiền mặt trong thương vụ này, 70 triệu USD được chuyển thành khoản vay lãi suất thấp từ Sonangol. Trong suốt 11 năm, Isabel không hề trả một đồng lãi vay nào. Hiện cổ phần của Isabel tại Galp khoảng hơn 750 triệu Euro.

Năm 2017, Isabel mới đề nghị trả nốt tiền nợ cho Sonangol. Nhưng khoản trả nợ bị từ chối vì không bao gồm khoản tiền 9 triệu euro lãi vay.

Trong ngành công nghiệp khai thác kim cương, chồng Isabel, Sindika Dokolo cũng lợi dụng mối quan hệ, để ký thỏa thuận với công ty kim cương quốc gia Angola, Sodiam.

Theo thỏa thuận, mỗi bên góp 50-50 để mua cổ phần hãng kim hoàn xa xỉ Thụy Sĩ, De Grisogono. Trên thực tế, Sindika Dokolo chỉ bỏ ra vỏn vẹn 4 triệu USD, trong khi Sodium đã phải chi tới 79 triệu USD.

Isabel và chồng thường xuất hiện tại các sự kiện tầm cỡ quốc tế.

Sodium cũng “lại quả” cho Sindika Dokolo 5 triệu USD nhờ môi giới thương vụ, nghĩa là cặp vợ chồng Isabel-Sindika không mất một đồng tiền nào mà vẫn có cổ phần công ty kim hoàn Thụy Sĩ.

Thỏa thuận này là một gánh nặng với người dân Angola. Vì toàn bộ số tiền được Sodiam vay từ ngân hàng do Isabel có cổ phần, với lãi suất 9%/năm.

Bravo da Rosa, tân giám đốc điều hành Sodiam, nói sau khi trả xong nợ, tập đoàn bị tổn thất tới 200 triệu USD. Nhờ mối quan hệ của người cha quyền lực, Sindika được phép mua kim cương thô với giá rẻ mạt.

Chính phủ Angola ước tính số tiền tổn thất trong các thương vụ kim cương có thể lên tới 1 tỉ USD.

Cũng bằng những thủ thuật và mối quan hệ, Isabel mua được miếng đất vàng nhìn ra biển ở thủ đô Luanda với giá “bèo”. Miếng đất trị giá 96 triệu USD nhưng Isabel chỉ phải bỏ ra 5% và hứa dùng phần còn thiếu để đầu tư phát triển.

Isabel, 46 tuổi, là con gái lớn của cựu tổng thống Angola Jose Eduardo dos Santos. Bà hiện là nữ tỷ phú giàu nhất châu Phi với khối tài sản 2,2 tỉ USD.

Đăng Nguyễn (Theo BBC)