Trung Quốc sờ gáy cựu thống đốc ngân hàng trung ương

Hàng loạt nguồn tin cho biết Trung Quốc đang điều tra cựu thống đốc ngân hàng trung ương đồng thời là cựu thị trưởng Tianjin (Thiên Tân), Dai Xianglong về tội lợi dụng chức vụ để trục lợi.

Cựu thống đốc Dan Xianglong trong một diễn đàn năm 2013. Nhiều nguồn tin cho rằng ông đã làm giàu bất hợp pháp thông qua nguồn tài chính do chàng con rể đứng tên.

Thông tin này do một hãng tin Duowei News có trụ sở ở ngoài Trung Quốc loan tải. 

Hiện Ủy ban Thanh tra và Kỷ luật trung ương TQ (CCDI) chưa có thông tin chính thức về tin đồn này.

Tuy nhiên, thông tin về vụ điều tra này trước đó đã loan tải trên các kênh truyền thông chính thống của Trung Quốc, song sau đó đều đã bị gỡ bỏ. Các nhà phân tích nhận định cuộc điều tra này là dấu hiệu cho thấy chiến dịch đả hổ đập ruồi của ông Tập Cận Bình đã lan rộng sang lĩnh vực tham nhũng tài chính.

Hãng tin Bloomberg dẫn nhiều nguồn tin giấu tên cho biết CCDI đang tiến hành điều tra ông Dai vì tội sử dụng quyền lực khi còn giữ chức thống đốc Ngân hàng Trung ương (PBOC), thị trưởng Thiên Tân và Tổng giám đốc Quỹ An sinh Xã hội Quốc gia để thu vén lợi ích cho cá nhân, bạn bè và họ hàng.

Dai đã nghỉ hưu năm 2013. Quyết định tiến hành cuộc điều tra nhắm vào Dai và gia đình khởi nguồn từ một cuộc điều tra nhắm vào cựu thứ trưởng công an Ma Jian. Ma bị tình nghi là “vi phạm kỷ luật nghiêm trọng" và đã bị đặt dưới cuộc điều tra tham nhũng từ tháng 1.2015.

Phiên bản tiếng Anh của tạp chí Bloomberg Businessweek cho biết các nguồn tin giấu tên nói rằng Dai đã chính thức bị điều tra dù hiện giới chức TQ vẫn chưa đưa ra một lời kết tội rõ ràng nhắm vào nhân vật này.

Thị trưởng tài chính

Dưới quyền lãnh đạo của Dai ở Ngân hàng Trung ương, Trung Quốc trỗi lên từ cuộc khủng hoảng tài chính Á châu năm 1997 không vết thương tích nào và bắt đầu đưa ra các chương trình cải cách triệt để, tăng cường khả năng cạnh tranh với 4 ngân hàng quốc doanh khác – theo Duowei nhận định.

Dai hiện đã 70 tuổi. Sau khi nghỉ khỏi chức tổng giám đốc Quỹ An sinh Xã hội năm 2013, ông tiếp tục đảm đương chức vụ Phó tổng giám đốc Trung tâm Trao đổi Kinh tế TQ và giữ thêm vai trò giáo sư tại đại học Nankai tại Thiên Tân.

Ông cũng xuất bản một quyển sách về tài chính. Tên tuổi ông vẫn xuất hiện trên website của trung tâm cho đến lúc 5 giờ chiều ngày 9.4 cùng với 12 vị phó TGĐ khác.

Quỹ An sinh Xã hội TQ có nhiệm vụ giám sát nguồn đầu tư vào quỹ hưu trí. Vào cuối năm 2013, Quỹ hưu của TQ đã tích lũy đạt 3.100 tỉ nhân dân tệ (499 tỉ USD). Theo bản báo cáo của Hội đồng Quốc gia Quỹ An sinh Xã hội, giá trị tài sản do quỹ hưu kiểm soát cũng đạt đến con số 193 tỉ USD.

Dai cũng từng là thị trưởng Thiên Tân trong 5 năm, từ 2002 – 2007. Lúc này, Dai có biệt danh là “thị trưởng tài chính” vì vị trí trước đây của ông là thống đốc ngân hàng trung ương TQ trong 7 năm từ 1995 – 2002.

Trong thời gian làm thị trưởng, Dai đã lôi kéo được rất nhiều dự án quốc tế để đầu tư vào một quận mới ở Thiên Tân cũng như 1 dây chuyền lắp ráp máy bay Airbus 320, xậy dựng một khu đô thị sinh thái Singapore – Trung Quốc và ký kết những hợp đồng hàng triệu tấn ethylene. Vì lý do đó, Dai rất được lòng trong mắt người dân Thiên Tân.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây xuất hiện nhiều tin đồn xấu xoay quanh Dai và gia đình trên các tờ báo ở nước ngoài.

Tin đồn

Tháng 1.2013, tờ New York Times loan tải một nguồn tin cho biết 2 công ty do con rể Dai thành lập là Che Feng đã thu mua cổ phiếu của công ty bảo hiểm Ping An với giá cực kỳ hời và kiếm lợi nhiều từ phi vụ này. Tại thời điểm giao dịch, Dai đang là thống đốc ngân hàng trung ương và có trách nhiệm giám sát các công ty bảo hiểm.

Một bản tin khác cho biết tuy không hề có chứng cứ nào cho thấy Dai bao che cho các hành vi của cậu con rể trong vụ mua bán này là bất hợp pháp. Tuy nhiên, nhiều người thân trong dòng họ Dai bỗng dưng giàu lên bất ngờ từ việc đầu tư vào các công ty dịch vụ tài chính, lúc này cũng do Dai giám sát.

Một bản báo cáo của Hiệp hội báo chí điều tra quốc tế công bố tháng 7.2014, thu thập nhiều nguồn tin cho biết Che Feng đã sử dụng 1 công ty có tên gọi là Ever Union vốn do anh này làm chủ thông qua 1 công ty dầu nhờn Anh để đầu tư ít nhất 16 triệu USD vào thị trường chứng khoán Hong Kong vào tháng 3.2006.

Đến tháng 8.2007, Ủy ban ngoại hối quốc gia chọn Thiên Tân là địa phương đi đầu cho phép các nhà đầu tư lục địa đầu tư trực tiếp vào thị trường chứng khoán Hong Kong. Sự cho phép này đã đẩy mạnh sự phát triển của thị trường chứng khoán Hong Kong cũng như hình ảnh của Thiên Tân, khi ấy ông Dai đang làm thị trưởng. Nhiều bản tin cho hay công ty của Che Feng đã được niêm yết với giá trị lên đến 181 triệu USD.

Các nguồn tin cho hay Dai mới là chủ nhân chính của các món lợi trong khi Che Feng chỉ là người đại diện nguồn tiền.