Thần, Phật nào chứng cho lòng tham?

Năm nào cũng vậy, đi lễ đầu xuân luôn là cuộc hành xác, chen chân của đám đông “thần thánh”, để cầu an thì ít mà cúng vái, xin xỏ tài lợi và cướp lộc thì nhiều. Nhưng mức độ đám đông hỗn độn chen lấn, dẫm đạp lên nhau, thậm chí đổ máu vì đánh nhau, tranh cướp... ngày càng đáng báo động.

Thế giới tâm linh bát nháo

Hình ảnh rằm tháng giêng trở nên mất đẹp, thậm chí phản cảm khi đám đông hàng nghìn người đổ xô vay vốn, xin lộc đền Bà Chúa kho ở Bắc Ninh. Người ta dâng mâm cúng từ 150.000 đồng đến 1-2 triệu bạc, người sau xì xụp khấn vái vào... lưng người trước, vì không còn chỗ chen chân. Không khó nhận ra có cả những vị quan chức hay đại gia xuất hiện trong đám đông mụ mị ấy.

Phủ Tây Hồ (Hà Nội) tấp nập suốt từ đêm giao thừa, và đỉnh điểm là ngày rằm tháng giêng, với hàng vạn người chen chân dâng lễ, gây ùn ứ suốt dọc con đường dẫn vào phủ. Dù đã có một số tiến bộ như có bãi trông giữ xe miễn phí, cấm đổi tiền lẻ… nhưng bên trong phủ, tiền lẻ vẫn rải kín các ban thờ, bay chấp chới cả lên mâm lễ, cài cắm khắp lọ hoa, chân tượng...

Lễ khai ấn đền Trần khiến người ta nín thở chờ đợi vì lo sợ hỗn loạn như mọi năm đã kết thúc sau màn trèo rào, leo lên cả bàn thờ cướp lộc, thậm chí đến thắp hương cũng phải… dẫm lên lưng người khác. Nhiều du khách còn thản nhiên sờ tượng, lấy tiền xoa vào thân tượng, ném tiền lẻ vào tượng... dù đã có biển cấm bên ngoài.


Trước đó, chợ Viềng (Nam Định) đêm mùng 7 tháng giêng (14.2) cũng gây kinh hoàng cho du khách khi chứng kiến nhiều người cõng theo trẻ em nằm dưới đường rồi lăn theo dòng người để xin tiền. Tội nghiệp nhất là người lớn tiêm thuốc ngủ cho trẻ con, để chúng nằm thiêm thiếp dưới trời lạnh dễ khiến người qua lại động lòng.

Ở phía bắc sôi động mùa lễ hội kéo dài ra giêng là thế, khắp các chùa đền, miếu phủ, cứ chỗ nào được đồn là “thiêng” là cả vạn người chen chân mỗi ngày, từ chùa Hương, Yên Tử đến dâng sao giải hạn chùa Phúc Khánh… Còn ở phía Nam, đoàn xe cả nghìn chiếc dài dằng dặc trên 3 cây số nối đuôi nhau nhích từng tí một trên đường đi hội núi Bà Đen. Lên đến nơi, khách phải mướt mồ hôi mới có được một chỗ đứng giữa hàng vạn người trước điện thờ Linh Sơn Thánh Mẫu. Người ta còn chen lấn xô đẩy nhau để được chạm vào áo choàng của Thánh Mẫu “lấy hên”, rồi dùng vạt áo này để lau mặt hay xoa đầu cho những đứa trẻ với lòng tin Bà sẽ phù hộ sức khỏe và trí thông minh.

Cũng những đám đông sùng “thần thánh” ấy toát mồ hôi vì thời tiết nóng và khói nhang dày đặc, chen chân đổ về chùa Bà ở Bình Dương để làm lễ trong ngày rằm tháng giêng. Có người còn bịt mặt như ninja chỉ vì nắng nóng và vì mùi hương khói không thở nổi.

Mụ mị trong “vòng kim cô” mê tín

Theo nhà nghiên cứu Bùi Trọng Hiền, nếu nhìn lại suốt chiều dài lịch sử, có lẽ chưa bao giờ mọi sinh hoạt tín ngưỡng của người Việt lại nở rộ muôn hình vạn trạng như hiện nay. Khắp nơi, người người cúng bái, nhà nhà xây mộ, đua chen hành hương lễ bái tấp nập, khẩn cầu danh lợi với thế giới siêu hình. Một thế giới “linh thiêng tổng hợp” đủ những Phật, Mẫu, Thánh, Thần, Thần tài, Thổ địa, tổ tiên ông bà, thần núi, thần sông, ông Công ông Táo... 

“Chỉ cần sống hướng thiện, lành mạnh, tích đức cho mình thôi cũng đủ cho một cuộc sống thanh nhàn rồi, tâm linh ở trong tâm của mình. Đằng này một bộ phận sống thì ích kỉ, trục lợi cho bản thân, lừa đảo... rồi mang mấy đồng tiền lẻ đi “hối lộ” thần linh, mong được phù hộ no đầy phúc đức, thật nực cười. Hãy giữ cho việc thờ cúng tổ tiên, thần linh mang ý nghĩa thuần nhất từ đầu nó vốn có, chứ đừng thể hiện thái quá như vậy. Hãy hướng thiện từ trong tâm - đó mới là cái thần linh mong muốn từ chính chúng ta”, ông nhấn mạnh.

Chẳng Thần, Phật nào chứng cho lòng tham được đẩy đến cao trào như vậy. Một đám đông mê tín đến mụ mị, cầu quyền lực, cầu tiền bạc, cầu thăng quan, tiến chức, cầu an trong khi vẫn thản nhiên làm chuyện xấu để rồi hối lộ thánh thần bằng vài đồng bạc lẻ. Chuyện thương mại tín ngưỡng thì khỏi phải bàn, điều đáng nói là phần quản lý vẫn còn nhiều hạn chế, nên cho đến nay vẫn còn nhiều việc chưa làm được.