Nguyên nhân làm tăng nguy cơ tử vong do hen tại Việt Nam

Nhiều người mắc bệnh hen phụ thuộc vào thuốc cắt cơn, sử dụng sai cách khiến tình trạng không thuyên giảm, thậm chí tăng nguy cơ nhập viện, tử vong.

Đối với nhiều người mắc bệnh hen, thuốc cắt cơn là dược phẩm không thể thiếu, giúp giảm triệu chứng tạm thời. Tuy nhiên, việc chỉ sử dụng thuốc này trong thời gian dài sẽ làm giảm sự bảo vệ của phế quản, tăng phản ứng quá mức của đường thở có thể dẫn đến các đợt cấp hen phế quản.

Theo hướng dẫn mới nhất, Bộ Y tế cũng khuyến cáo bệnh nhân không nên lạm dụng các loại thuốc cắt cơn đơn độc trong điều trị hen vì có thể làm tăng nguy cơ tử vong. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tình trạng bệnh nhân phụ thuộc quá mức vào liệu pháp cắt cơn (bình xịt giãn phế quản tác dụng ngắn) vẫn còn phổ biến.

Tại buổi tọa đàm giới thiệu chương trình Nâng cao nhận thức cộng đồng trong kiểm soát hen tại Việt Nam, Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Bộ Y tế cũng khẳng định: “Thách thức lớn nhất vẫn nằm ở việc nhiều người dân còn lúng túng trong việc tìm đến nguồn tin chính thống, đáng tin cậy. Điều đó dẫn đến những hiểu lầm, ngộ nhận và tiếp cận sai lệch về bệnh hen”.

Theo Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ Lê Thị Tuyết Lan, Chủ tịch Hội hen - Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng TP.HCM, 68% bệnh nhân hen đã mua từ 3 bình thuốc cắt cơn trở lên trong năm 2020. Con số này được khảo sát trên các nhà thuốc của 14 tỉnh, thành.

Một nghiên cứu năm 2019 cho thấy việc sử dụng 3 bình thuốc cắt cơn một năm có thể tăng gấp 2 lần nguy cơ nhập viện. Bệnh nhân sử dụng quá mức loại thuốc này có thể dẫn đến nhiều hệ lụy xấu như tăng phản ứng quá mức đường thở, giảm đáp ứng giãn phế quản, nguy cơ nhập viện cấp cứu cao hơn. Đặc biệt, điều này có thể làm tăng nguy cơ tử vong cho nhiều bệnh nhân.

Thực tế, hen là bệnh có thể kiểm soát khi tuân thủ điều trị. Bệnh nhân có triệu chứng và phải dùng thuốc cắt cơn nghĩa là tình trạng hen đang không được kiểm soát. Trong trường hợp này, người dân nên đi khám bác sĩ để kiểm tra lại tình trạng sức khỏe để có phác đồ điều trị hiệu quả.

Ngoài ra, bà Lan lưu ý người bệnh cần chú ý nhận biết các dấu hiệu kiểm soát hen suyễn như ho từng cơn, tức ngực, khó thở, thở khò khè. Nếu có hai hoặc nhiều triệu chứng này, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa.

Thiên Nhan