Giải pháp vực dậy thị trường bất động sản

Điều chỉnh chính sách hỗ trợ về phía người tiêu dùng để khơi thông đầu ra, điều chỉnh kế hoạch phát triển của doanh nghiệp và đa dạng hóa cơ cấu căn hộ là những giải pháp phải thực hiện để vực dậy thị trường bất động sản (BĐS) đang trì trệ.

Đó là những giải pháp mà nhiều chuyên gia đồng tình tại hội thảo “Vực dậy nguồn lực BĐS” do báo Lao động và Hiệp hội BĐS Việt Nam tổ chức tại TPHCM ngày 31/5.

Thị trường BĐS TPHCM đã trì trệ suốt 3 năm nay

Khó nhất là đầu ra

Cũng như tại các hội thảo khác, bắt đầu hội thảo đều là những lời kêu ca, than thở của các doanh nghiệp BĐS về tình hình giao dịch kém, khó khăn về nguồn vốn… Điều các doanh nghiệp bất bình nhất là nhà nước xếp BĐS vào lĩnh vực phi sản xuất, không được hưởng các ưu đãi trong chính sách vay vốn mà Chính phủ vừa ban hành.

Ông Lê Chí Hiếu, Chủ tịch HĐQT Cty Nhà Thủ Đức cho rằng: “Xếp BĐS vào lĩnh vực phi sản xuất là không công bằng. Đây là ngành kinh tế động lực cho rất nhiều ngành kinh tế - sản xuất khác phát triển theo”.

Theo các doanh nghiệp BĐS tham dự hội thảo, hiện rất nhiều dự án đã phải đình chỉ thi công vì thiếu vốn. Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM cho rằng: “Hiện nay, thị trường BĐS đang lâm vào tình cảnh 3 dở dang: đền bù dở dang, dự án dở dang, công trình dở dang…”.

Nguyên nhân chính của tình trạng trên là thị trường đang bí đầu ra, sản phẩm thì nhiều nhưng chẳng có ai mua. Trong tình cảnh mà hàng không bán được, bao nhiêu vốn đều nằm trong hàng tồn kho; trong khi đó chi phí nhân sự, lãi vay ngân hàng… vẫn phải trả hàng tháng khiến nhiều doanh nghiệp lâm vào tình cảnh phá sản.

Theo các doanh nghiệp, điều sống còn hiện nay là phải khơi thông đầu ra. Hiện giá cả không còn là vấn đề, vì các dự án hầu như đều đã giảm đến đáy, rất nhiều người có nhu cầu mua và muốn mua nhưng không có tiền để mua. Do vậy, các doanh nghiệp đều đề xuất nhà nước phải có chính sách hỗ trợ ngân hàng để ngân hàng cho người tiêu dùng vay mua nhà không lãi suất hoặc lãi suất cực thấp.

Ông Huỳnh Xuân Trung, đại diện Ngân hàng Á Châu còn đề xuất các ngân hàng nhà nước đối ứng vốn vay cho người tiêu dùng mua nhà, người tiêu dùng sẽ ứng trước 30% giá trị căn nhà, 30% là từ vốn nhà nước, 40% là từ các ngân hàng thương mại cho vay với lãi suất thấp, trả chậm.

Theo các chuyên gia tài chính đại diện ngân hàng Á Châu, ngân hàng BIDV và các doanh nghiệp BĐS đều đồng tình là phải hỗ trợ người tiêu dùng để khơi thông đầu ra. Có như vậy thị trường mới có thanh khoản, doanh nghiệp mới cố gắng chèo chống để vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Phải phát triển căn hộ diện tích nhỏ

Cũng tại hội thảo này, các quan chức Bộ Xây dựng cũng bật mí trong tương lai sẽ phải phát triển dạng căn hộ diện tích nhỏ, siêu nhỏ (căn hộ studio) vì đời sống xã hội đã và đang thay đổi rất nhanh, nhu cầu nhà ở có quy mô nhỏ ngày càng nhiều.

Ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bât động sản Việt Nam (Bộ Xây dựng) cho biết: “Theo quy định của Luật Nhà ở thì căn hộ nhà chung cư thương mại phải là căn hộ khép kín, có diện tích sàn xây dựng không thấp hơn 45m2 và không có quy định khống chế diện tích sàn tối đa. Đối với nhà ở xã hội thì diện tích sàn căn hộ không nhỏ hơn 30m2 và không lớn hơn 60m2”.

Ông Hà cho rằng: “Việc quy định này dẫn đến những căn hộ có diện tích nhỏ hơn quy định sẽ không được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và gây khó khăn cho các gia đình ít người, có thu nhập thấp”.

Trong khi đó, tại các nước Châu Á xung quanh chúng ta đều có quy định phát triển dạng căn hộ diện tích nhỏ, siêu nhỏ (căn hộ studio). Như Hồng Kông có căn hộ nhà ở xã hội 15m2 dành cho 2 người; tại Thái Lan, căn hộ nhỏ nhất là 25m2; ở Trung Quốc, căn hộ nhỏ nhất là 20m2; tại Hàn Quốc, diện tích căn hộ tối thiểu dành cho 1 người là 14m2, dành cho 2 người là 26m2…

Theo ông Nguyễn Mạnh Hà thì hiện ở các đô thị Việt Nam có khoảng 7 triệu hộ gia đình. Trong đó gần 8,3% là sống độc thân; 16,4% số hộ có 2 người; 22,7% số hộ có 3 người. Như vậy, có đến 47,4% số hộ gia đình ở đô thị có từ 3 người trở xuống. Ngoài ra, cơ cấu hộ gia đình tại các đô thị đang có xu hướng ngày càng nhỏ đi. Từ đó, ông khẳng định nhu cầu căn hộ diện tích nhỏ tại các đô thị Việt Nam hiện nay và tương lai là rất lớn.

Ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết: “Lúc Luật Nhà ở ra đời, tư duy chúng ta là lấy kinh nghiệm từ các căn hộ chung cư cũ diện tích quá nhỏ ở Hà Nội với tình trạng cơi nới vô tội vạ. Nếu phát triển căn hộ diện tích nhỏ, cơi nới ở các tòa nhà cao tầng thì rất nguy hiểm. Vả lại, ai cũng nghĩ căn hộ là phải cho gia đình ở, gia đình thì phải từ 4 người trở lên… nên quy định diện tích tối thiểu là 45m2. Nhưng hiện nay tình hình xã hội đã thay đổi”.

Do đó, Bộ Xây dựng đang kiến nghị sửa đổi quy định diện tích tối thiểu trong Luật Nhà ở bởi việc quy định cứng về diện tích căn hộ tối thiểu chung cho mọi vùng miền, mọi loại hình nhà ở là chưa thật sự phù hợp.

Ý kiến này được rất nhiều đại diện doanh nghiệp đồng tình. Họ hy vọng với việc phát triển căn hộ diện tích nhỏ sẽ thu hút được một lượng lớn khách hàng là người độc thân, gia đình nhỏ thu nhập thấp, đẩy mạnh thanh khoản cho thị trường.