Lý giải việc quân đội Thủy Điển mở chiến dịch săn lùng tàu ngầm Nga suốt nhiều ngày liên tiếp

Một cuộc điều tra đã được thực hiện về vụ việc xảy ra năm 2014, khi Thụy Điển phát động chiến dịch lớn để truy tìm và bắt giữ một tàu ngầm Nga ở Kanholmsfjärden, thuộc quần đảo Stockholm của nước này.

Báo động đã được phát lên sau khi quân đội Thụy Điển phát hiện tín hiệu của tàu ngầm Nga. Các nguồn truyền được xác định là từ tàu ngầm và đơn vị quân đội Nga ở khu vực Kaliningrad. 

Sau đó, hàng loạt báo cáo về việc hàng trăm người nhìn thấy tàu ngầm bắt đầu xuất hiện giữa các tin đồn rằng tàu dầu Nga Concord đang hoạt động ngoài khơi Stockholm đóng vai trò là tàu mẹ, còn các tàu ngầm dưới biển là tàu con.

Cuộc săn lùng tàu ngầm Nga tiếp diễn trong gần 7 ngày. Tuy nhiên, không có tàu ngầm Nga nào được phát hiện. Thậm chí Thụy Điển cũng không tìm được bất cứ bằng chứng nào cho thấy tàu ngầm Nga đã hiện diện trong vùng biển nước này.

Tháng 4/2015, chuẩn đô đốc Anders Grenstad, khi đó là Phó tư lệnh Bộ chỉ huy Liên quân Thụy Điển, thừa nhận ít nhất một báo cáo về phương tiện nghi là tàu ngầm lại chỉ là một chiếc thuyền dân sự.

Tình huống được cựu tư lệnh quân đội Thụy Điển Sverker Göransson mô tả là "sự xâm phạm được xác nhận của một tàu ngầm vào lãnh hải Thụy Điển" thực tế chỉ là những dữ liệu sơ bộ và sau này được chứng minh là không chính xác.

Trong báo cáo điều tra được đăng trên Svenska Dagbladet, một trong những nhật báo lớn của Thụy Điển, nguồn tin quân sự giấu tên tiết lộ:

"Nhiệm vụ chính của điều tra săn ngầm là xác nhận hoặc bác bỏ tín hiệu thủy âm đặc biệt được ghi nhận. Phần mềm phân tích cần nhiều thời gian, nên khi mọi việc diễn ra quá nhanh, các phân tích cần thiết không được hoàn thành. Việc xác nhận tàu ngầm không thể thực hiện”.

Báo cáo cuối cùng dài 100 trang về việc tìm kiếm tàu ngầm Nga đã mất tới nhiều tháng để hoàn thiện. Trong khoảng thời gian đó, chính phủ Thụy Điển đã thông qua khoảng chi tiêu quốc phòng mới.

Lần đầu tiên trong vòng hơn 20 năm, Stockholm quyết định duy trì đà tăng ngân sách quốc phòng, từ mức 4,3 tỷ USD năm 2016 lên hơn 5 tỷ USD vào năm 2020.

Nhà báo điều tra Jonas Gummesson nhận định: "Sự thật về vụ săn tìm tàu ngầm năm 2014 sẽ không bao giờ được công bố đầy đủ, nhưng đủ để thúc đẩy sự ủng hộ Thụy Điển gia nhập NATO, cũng như khởi đầu quá trình tăng cường chi tiêu quân sự của Stockholm". 

Còn chuyên gia nghiên cứu hải quân Thụy Điển Mattias Göransson cho biết nhiều vụ phát hiện tàu ngầm chỉ là báo động giả, bắt nguồn từ tín hiệu thủy âm của cá voi hoặc các đàn cá nhỏ.