Nga trả tự do cho nhà khoa học làm "gián điệp TQ"

Hôm 24/11, Nga đã trả tự do cho một nhà vật lý bị kết án 13 năm tù với tội danh làm gián điệp cho Trung Quốc, dù ông này liên tục khẳng định rằng thông tin liên quan tới hành động của mình không còn thuộc dạng mật nữa.

Theo đó, khoa học gia Valentin Danilov đã được trả tự do sớm khỏi nhà tù số 17 ở thành phố Krasnoyarsk, Siberia, khi còn 3 năm nữa mới mãn hạn tù.


Danilov bị bắt hồi năm 2001 và bị tuyên phạt 14 năm tù hồi năm 2004, trước khi được giảm án xuống còn 13 năm tù, vì tội làm gián điệp cho Trung Quốc và biển thủ 466.000 ruble (15.000 USD) từ một trường đại học quốc gia để phục vụ công việc của ông này.

Cáo buộc hình sự chống lại Danilov được mở ra trong nhiệm kỳ đầu làm Tổng thống của ông Vladimir Putin. Sau khi được tự do, Danilov nói rằng ông hy vọng sẽ có thể trở lại hoạt động trong khoa học và ông sẽ về sống ở thị trấn Akademgorodok, bên ngoài thành phố lớn nhất Siberia là Novosibirsk cùng vợ con. Ông cũng thề sẽ làm sạch tên mình và sẽ đưa vụ việc ra trước Tòa án nhân quyền châu Âu. "Tôi vẫn chưa được biết rằng mình đã sở hữu tài liệu mật gì" - Danilov nói với hãng tin RIA Novosti.

Danilov, cựu giám đốc trung tâm nghiên cứu vật lý nhiệt học ở Đại học quốc gia Krasnoyarsk, đã bị buộc tội bán bí mật nhà nước cho một công ty kỹ thuật Trung Quốc. Tiến trình pháp lý liên quan tới ông gây nhiều tranh cãi và ban đầu ông được một chánh án xóa tội hồi năm 2003. Tuy nhiên phán quyết của tòa sơ thẩm đã bị tòa Tối cao bác bỏ và ông đã nhanh chóng bị tuyên phạt 14 năm tù giam.

Vụ việc tập trung quanh lần ông ký một hợp đồng với một công ty kỹ thuật Trung Quốc hồi năm 1999 với mục tiêu chế tạo một thiết bị mô phỏng tác động của môi trường vũ trụ lên các vệ tinh. Danilov luôn nói rằng các nghiên cứu liên quan đã được Nga giải mật sau khi Liên Xô sụp đổ và đã được phổ biến rộng rãi.
 
Vài khoa học gia hàng đầu của Nga cũng lên tiếng bảo vệ Danilov, nói rằng ông không chuyển gia bất kỳ bí mật nhà nước nào và các nhà khoa học thời hậu Liên Xô đều phải làm như ông để kiếm kế sinh nhai.

Sau khi được trả tự do, Danilov pha trò rằng ông vẫn muốn nghiên cứu khoa học, nhưng sẽ tránh xa lĩnh vực công nghiệp không gian. "Tôi sẽ làm nghiên cứu khoa học, nhưng không phải trong lĩnh vực không gian vì (ở Nga) làm điều gì liên quan tới không gian cũng đều bị xem là bí mật quốc gia" - ông nói./.