Thêm 'rào cản' nhập khẩu ôtô: Vỡ mộng xe giá rẻ, đại lý buôn ôtô lo đóng cửa hàng loạt

Chính phủ ban hành Nghị định 116/2017 quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ôtô.

Theo đó, doanh nghiệp muốn sản xuất, lắp ráp hay nhập khẩu ôtô sẽ phải tuân thủ các điều kiện về cơ sở bảo hành, bảo dưỡng, triệu hồi xe; điều kiện về phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường ... Nhập khẩu ôtô, doanh nghiệp phải có cơ sở bảo hành, bảo dưỡng hoặc ký hợp đồng thuê, hoặc là đại lý uỷ quyền của nhà sản xuất chính hãng ở nước ngoài. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng phải có giấy uỷ quyền chính hãng về triệu hồi ôtô nhập khẩu tại Việt Nam.

Nếu không thực hiện đầy đủ quy định về triệu hồi, bảo hành và thu hồi ôtô thải bỏ; không báo cáo theo quy định..., doanh nghiệp sẽ bị tước giấy phép.

Nghị định mới nêu rõ: Ôtô mới nhập khẩu phải được cơ quan quản lý chất lượng kiểm tra, thử nghiệm theo quy định chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với từng lô nhập khẩu. Mỗi lô xe nhập về sẽ phải lấy mẫu đem đi kiểm tra, thử nghiệm về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

Đại diện một doanh nghiệp nhập khẩu ôtô từ châu Âu, quy định mới ban hành bất hợp lý vì một mẫu xe, doanh nghiệp nhập khẩu nhiều lô hàng, nhiều đợt với thời gian khác nhau.

Nếu cùng một mẫu xe thì cơ quan quản lý chỉ nên kiểm tra một mẫu một lần cho nhiều lô hàng. Còn nếu kiểm tra từng lô thì chi phí doanh nghiệp sẽ tăng lên, bởi mỗi mẫu xe đem đi thử nghiệm, kiểm tra khí thải, động cơ... phải đóng phí khoảng 30-40 triệu đồng cho mỗi lô hàng và nhiều khoản phí khác.

“Lâu nay người tiêu dùng chờ đợi đến ngày 1-1-2018 để được mua xe giá rẻ khi thuế nhập khẩu từ khu vực ASEAN về 0%. Nào ngờ chờ đợi để rồi vỡ mộng vì với những điều kiện mới ban hành thì giá ôtô nhập khẩu chưa chắc đã giảm” - vị đại diện doanh nghiệp trên nói.

Đại lý buôn ôtô nhập lo đóng cửa hàng loạt

Chủ một showroom tại quận Long Biên chuyển hướng sang kinh doanh xe nhập cũ khi có quy định không được nhập khẩu ôtô con mới chia sẻ.

“Từ tháng 5 chúng tôi đã không nhập thêm chiếc xe nào và chờ chính sách mới thay đổi. Nhưng những quy định điều kiện kinh doanh mới với doanh nghiệp nhập khẩu ôtô gần như sẽ khiến tất cả showroom kinh doanh xe nhập như chúng tôi đóng cửa sau 1/1/2018”.

Buộc phải đóng một cửa hàng kinh doanh ôtô, ông Tuân vẫn đang cố gắng duy trì cửa hàng còn lại trên đường Khuất Duy Tiến (Hà Nội). Nhưng showroom này, theo ông, chắc sẽ không tồn tại được lâu nữa khi các điều kiện kinh doanh xe nhập tới đây còn khắt khe hơn trước.

Theo các doanh nghiệp, những quy định mới sẽ khiến kinh doanh ôtô nhập khẩu gặp khó khăn. "Dù xe nhập vẫn còn cửa về Việt Nam, nhưng sẽ là 'cánh cửa rất hẹp'. Thuế có về 0% từ đầu năm tới thì giá xe khó giảm mạnh do số lượng về ít, chi phí tăng lên", ông Tuấn bình luận.


Ông Nguyễn Tuấn ông chủ một doanh nghiệp cho rằng, các doanh nghiệp nhập khẩu xe tư nhân sẽ “không tài nào kiếm được các văn bản xác nhận, bản chính giấy kiểm tra chất lượng xuất xưởng của doanh nghiệp nước ngoài".

Trường hợp có thể nhập được xe về thì quy định lấy mẫu kiểm định với từng lô xe cũng sẽ khiến doanh nghiệp mất thêm thời gian chờ đợi có khi cả tháng trời cho việc kiểm tra kỹ thuật này. Ông phân tích: "Nếu doanh nghiệp nhập vài ba xe nhưng là các mẫu khác nhau và phải mang đi thử nghiệm (khí thải, động cơ...) hết thì vừa tốn kém từ 40 đến 100 triệu đồng một lần thử nghiệm. Chưa kể, kiểm tra an toàn kỹ thuật thường phải mất 3.000 km chạy thử, như thế từ lúc đưa xe vào kiểm tra tới khi ra kết quả phải vài tuần, thậm chí cả tháng.

Nhưng điều khiến đa phần ông chủ doanh nghiệp nhỏ lo ngại, là quy định phải cung cấp bản sao giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại xe nhập bởi các cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp khi tiến hành kiểm tra thử nghiệm.

"Giấy này chỉ những nhà phân phối chính thức, hoặc công ty con của nhà sản xuất tại Việt Nam mới có được. Các doanh nghiệp nhỏ thường mua xe từ các đại lý thứ cấp, hoặc nước thứ 3 thì còn lâu mới kiếm ra. Việc yêu cầu các đại lý thứ cấp lo những giấy tờ này cho doanh nghiệp Việt Nam là không thể, chính vì vậy sẽ không thể làm thủ tục nhập khẩu xe vào Việt Nam", ông Tuấn lo ngại.

Không chỉ các quy định về kiểm định xe, quy định buộc các đơn vị nhập khẩu phải có giấy uỷ quyền chính hãng về triệu hồi xe nhập khẩu cũng khiến các doanh nghiệp "lắc đầu". Nếu không thực hiện đầy đủ quy định về triệu hồi, bảo hành và thu hồi ôtô thải bỏ; không bảo cáo theo quy định..., doanh nghiệp sẽ bị tước giấy phép. Theo các doanh nghiệp, quy định này một lần nữa lại làm khó xe nhập cả chính hãng, không chính hãng. Trường hợp nếu nhà sản xuất ôtô tại nước ngoài không đồng ý cam kết triệu hồi sản phẩm, thì ngay cả những doanh nghiệp nhập khẩu ôtô chính hãng, cũng sẽ không thể nhập khẩu được.

Chia sẻ với PV, chủ một doanh nghiệp kinh doanh ôtô hơn chục năm nay ví những hàng rào kỹ thuật mới về điều kiện kinh doanh ôtô như là dấu chấm hết cho doanh nghiệp nhỏ kinh doanh xe nhập. Theo ông, hiện đa phần các doanh nghiệp kinh doanh ôtô "đều đang rất ngán ngẩm khi nhìn về tương lai".

"Thời gian tới chắc chắn sẽ không ít doanh nghiệp kinh doanh xe không chính hãng phải đóng cửa do những quy định khắt khe của chính sách mới", ông nói.