Những lý do ''thú vị'' khiến người Mỹ quan tâm tới bầu cử Pháp

Mới đây, tuần báo Mỹ Newsweek đã có một bài bình luận dí dỏm với tựa đề, “Tại sao bầu cử Tổng thống Pháp lại hấp dẫn kể cả khi bạn không phải là người Pháp?". Đồng thời, Newsweek cũng đưa ra những lý do khiến người Mỹ nên chú ý đến cuộc bầu cử Tổng thống Pháp năm 2017.

Đối với Newsweek, điều thú vị trước tiên mà họ nhìn thấy đó là trong số 5 ứng viên lớn thì có 4 ứng cử viên nam. Newsweek viết, "Các ứng viên tổng thống, phần đông là đàn ông tóc đen, mà tên đều kết thúc bằng “on” như (Macron, Fillon, Mélanchon, Hamon).

Cũng theo Newsweek, bầu cử Tổng thống Pháp năm 2017 có lẽ là cuộc bầu cử quan trọng và thú vị nhất của Châu Âu năm nay, vì đây là một trận đấu giữa các thái cực.

Không giống như cuộc bầu cử tổng thống ở Mỹ, với một ứng viên theo khuôn mẫu chính trị thuộc đảng Dân chủ đấu với một ứng viên Cộng Hòa, thì ở Pháp phần đông các ứng viên lớn đều thuộc diện "không quy ước" và một số còn khá cực đoan.

Ở cánh hữu thì có bà Marine Le Pen, dân túy, bài Hồi giáo, đã hứa đình chỉ nhập cư và đảo ngược hàng thập kỷ tự do mậu dịch.

Cánh trung hữu, ông Francois Fillon, là người gần với một "ứng viên bình thường" nhất, nhưng lại là một người ngưỡng mộ đường lối của Thủ tướng Anh Margaret Thatcher trước đây, pha lẫn giá trị xã hội truyền thống với kinh tế thị trường tự do, một quan điểm khá bất thường tại Pháp nơi mà nhà nước hay can thiệp.

Phía tả, thì cả ứng viên trong luồng chính thống thuộc đảng Xã Hội, Benoit Hamon lẫn ông Mélenchon, đều đề nghị những phương thức mạnh bạo nhằm chia lại thu nhập quốc gia, ông Hamon thì muốn quy định một thu nhập cơ bản toàn dân, trong lúc ông Mélenchon thì có kế hoạch thay đổi hoàn toàn hệ thống dân chủ Pháp theo hướng từ dưới lên trên.

Không những thế, cuộc bầu cử Tổng thống Pháp cũng chính là cuộc chiến để giành vị trí trung tâm. Được biết, Emmanuel Macron, ứng viên cánh trung đang là người dẫn đầu. Macron là người luôn đi theo xu hướng đấu tranh mạnh bạo.

Chủ trương của Macron không có gì là trái với lẽ thường, ông đề nghị nhà nước chi tiêu theo mục tiêu cụ thể và cắt giảm ngân sách. Ông cũng chủ trương một đường lối quốc tế chủ nghĩa và thân EU. Hệ tư tưởng của ông là lý tưởng đã hun đúc Tây Âu trong mấy thập niên qua.

Thế nhưng, điểm lý thú là ông đã bảo vệ những quan điểm này một cách thẳng thắn, không một chút thẹn thùng, cho dù phần còn lại của nước Pháp đang càng lúc càng thiên về xu hướng bảo hộ mậu dịch hay dân tộc chủ nghĩa.

Macron cũng đang đấu tranh mà không hề có một đảng chính thống nào hỗ trợ. Phong trào En Marche! (Tiến Bước!) của ông chỉ mới được một tuổi. Nên nếu Macron giành được thắng lợi, thì điều đó có nghĩa là cho dù chủ nghĩa dân túy đang vươn lên, cử tri phương Tây vẫn còn lưu ý đến những thông điệp như những gì ông Macron nêu lên, nếu các thông điệp đó được "chào hàng" một cách đúng đắn. Nếu ông thảm bại, thì điều đó sẽ góp thêm củi lửa cho phe ủng hộ quan điểm ngược lại.

Và giống như ở Mỹ, đang có lo ngại về việc Nga cũng can thiệp vào cuộc bầu cử Pháp. Le Pen, Mélenchon và Fillon đều là những người có thiện cảm với ông Putin, ở mức độ khác nhau, và tổng thống Nga đều có lợi khi họ giành được thắng lợi.

Nhưng đến giờ chưa có bằng chứng là Nga can thiệp, và có thể là điện Kremlin không có vai trò trực tiếp nào trong tiến trình chính trị Pháp. Nhưng cho dù thế, kết quả bầu cử có thể là một cú hích đáng kể đối với ông Putin, và do đó càng nên theo dõi.