EU phân rã trong quyết định gia hạn trừng phạt Nga?

Mỹ và Bắc Âu mới ra tuyên bố chung quyết định tiếp tục gia hạn trừng phạt kinh tế Nga trong khi Hạ viện Pháp và Đức không muốn điều này.

Mỹ và các nước Bắc Âu nhất trí sẽ vẫn duy trì các biện pháp trừng phạt đối với Nga, đồng thời hỗ trợ Ukraine. Đây là khẳng định của Tổng thống Mỹ Barack Obama trong cuộc gặp thượng đỉnh với các nhà lãnh đạo của 5 nước Bắc Âu gồm Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan, Iceland và Đan Mạch tại Washington ngày 13/5.

Sau khi Nga sáp nhập Crimea, Mỹ và các nước châu Âu đã bắt đầu áp dụng các biện pháp trừng phạt Nga. Các lệnh trừng phạt này đã khiến quan hệ giữa Nga và phương Tây trở nên rất căng thẳng.

Ngoài các biện pháp trừng phạt Nga, Tổng thống Mỹ cùng các nhà lãnh đạo các nước Bắc Âu cũng đã thảo luận về các vấn đề quốc tế khác như hỗ trợ thêm cho chiến dịch chống tổ chức “Nhà nước Hồi giáo” (IS) tự xưng cũng như viện trợ cho Chính phủ Iraq.

Các nước Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan và Đan Mạch đều có đóng góp lớn trong chiến dịch này. Ngoài ra, các nhà lãnh đạo cũng thảo luận về một kế hoạch lâu dài và có hệ thống để kiểm soát dòng người di cư Trung Đông tới châu Âu.

Việc Mỹ và các quốc gia Bắc Âu đồng thuận trong ứng xử với Nga được diễn ra trước khoảng 1 tháng khi các quốc gia EU tiến hành nhóm họp về lệnh trừng phạt kinh tế với Nga vào cuối tháng 6 tới.

Điều này thể hiện sự can thiệp của Mỹ vào liên minh 28 nước bởi trước đó, Pháp và Đức đều có các động thái thể hiện ngược quan điểm trên.

Hạ viện Pháp ngày 28/4 đã thông qua nghị quyết kêu gọi chính phủ nước này không ủng hộ việc gia hạn các biện pháp trừng phạt chống lại Nga liên quan tới cuộc xung đột tại miền Đông Ukraine.

Ông Thierry Mariani, nghị sỹ thuộc đảng Cộng hòa của Pháp và cũng là người đưa ra đề xuất trên, nhấn mạnh 2 năm sau khi xảy ra xung đột giữa quân đội Ukraine và lực lượng đòi độc lập ở miền Đông Ukraine, các biện pháp trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) chống lại Nga "hoàn toàn không hiệu quả."

Nghị sỹ này cũng cho rằng các biện pháp trừng phạt Nga đang "gây nguy hiểm" cho kinh tế Pháp, như vụ nước này hủy hợp đồng bán hai tàu chiến lớp Mistral trị giá hàng tỷ USD cho Nga và hậu quả nghiêm trọng từ việc Nga áp lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm của nông dân Pháp để đáp trả các biện pháp trừng phạt của phương Tây.

Lệnh cấm của Nga đã khiến giá một số mặt hàng như thịt lợn và sữa "trượt dốc" tại Pháp, nhiều nông dân Pháp rơi vào tình trạng phá sản và theo đó các cuộc biểu tình quy mô lớn phản đối giá nông sản giảm mạnh liên tục nổ ra trên khắp nước Pháp trong những tháng gần đây.

Không chỉ kêu gọi chính phủ ngừng gia hạn các biện pháp trừng phạt Nga, một số nghị sỹ Pháp còn nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc "thành lập một liên minh" với Nga để đối phó với "kẻ thù chung" là tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và nỗ lực tìm kiếm một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột tại Syria.

Không chỉ Pháp kiên quyết về lệnh trừng phạt kinh tế Nga này mà hôm 11/5, Đảng đối lập lớn nhất nước Đức - "Sự lựa chọn cho Đức" (ADH)  cũng cho hay sẽ gửi một nghị quyết về sự cần thiết hủy bỏ các biện pháp trừng phạt chống Nga lên chính phủ của bang Baden-Württemberg.

Theo tác giả tài liệu, đại biểu quốc hội địa phương - Udo Stein, các biện pháp hạn chế đối với Liên bang Nga nói riêng đã có một tác động tiêu cực đến Baden-Württemberg, một khu vực có một nền kinh tế phát triển cao. Có hơn 900 công ty đăng ký tại khu vực này, có đặt văn phòng đại diện tại Nga. Liên quan đến chính sách đối ngoại của Berlin, 42.000 công nhân đang có nguy cơ mất việc.

"Biện pháp trừng phạt chống Nga nên được dỡ bỏ, họ (Nga) quay lưng lại với chúng tôi, điều đó gây ra những hậu quả tiêu cực đối với nền kinh tế. Nước Nga là một trong những đối tác quan trọng của Baden-Württemberg, quan hệ thương mại hai chiều không nên giảm", ông Stein nói.

Lãnh đạo Đảng "Sự lựa chọn cho Đức" - Marcus Fronmayer trong cuộc trò chuyện với tờ Izvestia nói rằng, một nghị quyết về việc kêu gọi gỡ bỏ trừng phạt chống Nga sẽ được gửi đến quốc hội các bang khác, nơi có đại diện của Đảng.

Những sự kiên quyết mới đây của Pháp và Đức đang ngày càng cho thấy sự tỉnh táo của hai nước này thế nào khi quyết không gây hấn với Nga bằng cách tự triệt  đường sống của nông dân mình.

Bối cảnh cuộc họp mới đây của Tổng thống Mỹ và các nước nhóm Bắc Âu cho thấy một sự can thiệp không hề nhỏ vào quan điểm chung chống Nga của Mỹ và các nước này so với các nước còn lại trong liên minh chung Châu Âu.