Chuyên mục
Ba kịch bản về tương lai quan hệ Mỹ-Nga
BÌNH LUẬN
Chưa có bình luận nào cho bài viết này.

Ba kịch bản về tương lai quan hệ Mỹ-Nga

Thứ năm 07/01/2016 11:23 GMT + 7
Trong bài "Mỹ và Nga sau cuộc khủng hoảng Ukraine: ba kịch bản" đăng trên The National Interest, ba nhà phân tích người Mỹ giả định về tương lai quan hệ Mỹ-Nga.

Giám đốc điều hành Trung tâm vì lợi ích quốc gia (Center for National Interest), ông Paul Saunders nhấn mạnh rằng đây không phải là "dự báo" mà là những giả định về  quan hệ Mỹ-Nga trong hai hoặc ba năm tới.


Quan hệ Mỹ-Nga: Đối đầu nghiêm trọng. 

Chuyên gia về Nga và Á-Âu Samuel Sherep đưa ra kịch bản lạc quan nhất về "mối quan hệ chức năng" giữa Mỹ và Nga, nhưng đồng thời cũng thừa nhận rằng kịch bản này là khó có thể trở thành hiện thực.  Theo ông Sherep, quan hệ Mỹ-Nga có thể giống với quan hệ Mỹ-Trung hiện nay. Đây là hai đối thủ, nhưng cũng đang hợp tác trong nhiều vấn đề.

Nhà phân tích Sherepnhận định rằng các vấn đề nghiêm trọng trong lĩnh vực bảo đảm ổn định chiến lược giữa hai nước đã xuất hiện trước cuộc khủng hoảng Ukraine và vẫn còn tồn tại. Cạnh tranh địa chính trị giữa Nga và Mỹ sẽ tiếp tục gia tăng, nhưng với nhịp độ chậm hơn so với thời kỳ khủng hoảng. Tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hai nước vẫn sẽ đưa ra các quan điểm đối lập nhau về nhiều vấn đề, nhưng những "tranh chấp khó chịu" sẽ không làm suy yếu “quan hệ chức năng" Mỹ-Nga.

Tác giả của kịch bản thứ hai, còn được gọi là "liên minh bị chia rẽ”, là chuyên gia về an ninh quốc gia Nicolas Gvozdev. Kịch bản này nói về tranh cãi giữa Mỹ và Châu Âu về quan hệ với Liên bang Nga. Theo kịch bản này, một số nước không còn quan tâm đến Ukraine sẽ tập trung vào những mối đe dọa tiềm năng như khủng bố và dòng người tị nạn Syria. Chắc là họ sẽ nhận thức được rằng, cần phải hợp tác với Nga.

Ở Châu Âu, hầu như không có ai muốn để cuộc đối đầu với Nga kéo dài mãi mãi. Vì thế, rất nhiều chính phủ Châu Âu sẽ đi đến kết luận rằng  lệnh ngừng bắn ở miền đông Ukraine và "sự khởi đầu tiến trình chính trị" ở nước này hội đủ điều kiện để dần dần khôi phục lại các mối liên hệ với Nga. Theo ông Gvozdev, điều đó sẽ diễn ra bất chấp sự bất mãn của Mỹ. Một số nước Châu Âu cho rằng Kiev sẽ không bao giờ thu hồi được Bán đảo Crimea cũng như không hoàn toàn kiểm soát được các khu vực Donetsk và Lugansk. Nhà phân tích Gvozdev lưu ý rằng đến giữa năm 2016, các chính phủ Châu Âu sẽ sẵn sàng thừa nhận  một nền hòa bình có điều kiện ở Ukraine là một thắng lợi và sẽ tiến lên phía trước.

Nhà phân tích Nikolas Gvozdev cũng cho rằng "quá trình xói mòn sự thống nhất" của Châu Âu trong vấn đề thiết lập quan hệ với Nga sẽ làm gia tăng sự ủng hộ dành cho Moscow. Ông nhận định rằng việc thay đổi cán cân quyền lực ở Châu Âu sẽ là một vấn đề lớn trong chính sách đối ngoại của Mỹ.

Chuyên gia về quan hệ của Mỹ với các nước thuộc Liên Xô cũ Matthew Rozanski lại đưa ra một kịch bản khác được gọi là "đối đầu lâu dài". Theo kịch bàn này, quan hệ Mỹ-Nga sẽ dựa trên "xung đột đóng băng" ở Ukraine. Ở đây nói về một nước Ukraine bị kiệt quệ và không có khả năng thực hiện những thay đổi. Theo kịch bản của ông Rozanski, Nga sẽ tiếp tục xa cách phương Tây, đồng thời sẽ tiếp tục đầu tư vào sự phát triển của quân đội, còn các ứng cử viên tổng thống Mỹ sẽ tiếp tục "dễ dàng ghi điểm trong cuộc tranh luận" bằng cách chỉ trích mạnh nước Nga.

Nhà phân tích Rozanski viết: Thật là mỉa mai, sự ổn định tương đối ở Donbass sẽ không dẫn đến việc bình thường hóa quan hệ  Đông-Tây. Trái lại, nó sẽ chỉ làm gia tăng xu hướng căng thẳng địa chính trị trên tinh thần "Chiến tranh lạnh”.

Theo ông Rozanski, thời kỳ hợp tác Mỹ-Nga về các vấn đề an ninh đã kết thúc vào năm 2015. Cả hai nước đều là có vai trò quan trọng ở Trung Đông, Trung Á và các khu vực khác, nhưng vẫn từ chối phối hợp hành động hoặc ít nhất thảo luận về lợi ích chung. Nhà phân tích Rozanski cho rằng điều này là đặc biệt nguy hiểm trong trường hợp Syria.

Mỹ đưa ba kịch bản nóng quan hệ với Nga

Các chuyên gia Mỹ vừa đưa ra 3 kịch bản cho quan hệ Nga-Mỹ trong tương lai gần. Vậy kịch bản nào sẽ được lựa chọn trong thực tiễn?Trung tâm vì Lợi ích Quốc gia (Center for National Interest) của Hoa Kỳ vừa công bố báo cáo "Ba kịch bản quan hệ Mỹ-Nga sau cuộc khủng hoảng Ukraine", trong đó ba nhà phân tích Mỹ viết cho tạp chí The National Interest đã nói lên quan điểm của mình về quá trình phát triển mối quan hệ giữa hai nước.

Tuy nhiên, Giám đốc điều hành của Trung tâm vì Lợi ích Quốc gia là ông Paul Saunders nhấn mạnh rằng, đây không phải là những "dự báo" chính thức của các quan chức chính phủ, mà là những giả định của các học giả về sự phát triển quan hệ Mỹ-Nga trong hai hoặc ba năm tới.

Những dự báo này được xây dựng trên cơ sở cuộc khủng hoảng chính trị ở Kiev, dẫn tới quan hệ Nga-Mỹ trở nên căng thẳng, bắt đầu từ khi Moscow sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraine vào lãnh thổ của mình và cuộc nội chiến ở nước này bùng lên ở Donbass vào tháng 3-2014.

Kịch bản thứ nhất: Vừa hợp tác vừa đấu tranh


Chuyên gia về Nga và Á-Âu Samuel Sherep giới thiệu kịch bản lạc quan nhất về "mối quan hệ cộng sinh", “vừa hợp tác - vừa đấu tranh” giữa Nga và Mỹ, giống với mối quan hệ hiện nay giữa Washington và Bắc Kinh, là hai đối thủ lớn của nhau nhưng cũng đang hợp tác trong nhiều vấn đề.


Quan hệ Nga-Mỹ đã rất căng thẳng sau sự kiện Ukraine và Syria

Theo ông, bản chất quan điểm về nhau của Nga và Mỹ sẽ không thay đổi, hai bên sẽ tiếp tục đối đầu trong giải quyết các sự vụ quốc tế, nhưng Mooscow và Washington sẽ biết gạt những bất đồng trong những thời điểm cần thiết, để thiết lập liên hệ trong các lĩnh vực liên quan đến lợi ích chung.

Nhà phân tích nhận định rằng, các vấn đề nghiêm trọng trong lĩnh vực bảo đảm sự ổn định chiến lược giữa hai nước xuất hiện từ trước khi cuộc khủng hoảng Ukraine nổ ra, hiện không những không biến mất mà còn có xu hướng sâu sắc thêm.

Theo quan điểm của ông, sự cạnh tranh địa chính trị giữa Moscow và Washington sẽ tiếp tục gia tăng, nhưng với nhịp độ chậm hơn so với thời gian khủng hoảng.

Tại các hội nghị thượng đỉnh của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hai nước vẫn sẽ trình bày các quan điểm đối lập nhau về nhiều sáng kiến, nhưng, theo kịch bản của ông Sherep, những "tranh chấp khó chịu" sẽ không làm suy yếu “mối quan hệ cộng sinh".

Theo ông Sherep, kết quả là quan hệ Mỹ-Nga có thể đi tới tình trạng giống quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc hiện nay. Tuy nhiên, nhà bình luận này cũng thừa nhận rằng, kịch bản này là điều khó có thể xảy ra trong tương lai, bởi vì nó là kịch bản “tươi đẹp nhất”.


Thật khó hy vọng vào một mối quan hệ tốt đẹp giữa Nga và Mỹ

Kịch bản thứ 2: Liên minh bị chia rẽ


Tác giả của kịch bản thứ hai, được gọi là "liên minh bị chia rẽ” là chuyên gia về an ninh quốc gia Nicolas Gvozdev. Tuy nhiên, ông không thiên về dự đoán quan hệ Moscow-Washington, mà đi sâu vào khía cạnh cuộc tranh luận giữa Mỹ và châu Âu về quan hệ với Liên bang Nga.

Theo kịch bản này, một số nước không còn quan tâm đến vấn đề Ukraine sẽ tập trung vào những mối đe dọa tiềm năng như tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS và dòng người tị nạn Syria. Do đó, họ sẽ nhận thức được rằng, cần phải thiết lập sự hợp tác với Nga.

Ở châu Âu hầu như không có ai muốn để cuộc đối đầu với Nga kéo dài mãi. Một số nước châu Âu cho rằng, Kiev sẽ không bao giờ còn khôi phục được quyền kiểm soát Crimea và 2 nước Cộng hòa ly khai khu vực Donbass và Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Lugansk (LPR).

Vì thế, rất nhiều chính phủ châu Âu sẽ đi đến kết luận rằng, lệnh ngừng bắn ở miền Đông Ukraine và "sự khởi đầu tiến trình chính trị" ở nước này tạo đủ điều kiện để dần dần khôi phục lại các mối liên hệ với Nga.

Vị chuyên gia về an ninh quốc gia Mỹ lưu ý rằng, đến giữa năm 2016, các chính phủ châu Âu sẽ sẵn sàng thừa nhận một nền hòa bình có điều kiện ở Ukraine và "quá trình xói mòn sự thống nhất" của châu Âu trong vấn đề thiết lập quan hệ với Nga sẽ làm gia tăng sự ủng hộ với Moscow.

Nhà phân tích Nikolas Gvozdev nhận định rằng, việc bình thường hóa quan hệ giữa Nga và châu Âu vẫn sẽ diễn ra bất chấp sự bất mãn của Hoa Kỳ. Việc thay đổi cán cân quyền lực ở châu Âu sẽ là một vấn đề lớn trong chính sách đối ngoại của Tổng thống mới của Mỹ sau năm 2016.

Kịch bản thứ 3: “Sự đối đầu vĩnh viễn”


Chuyên gia về quan hệ của Mỹ với các nước thuộc Liên Xô cũ là ông Matthew Rozanski đã giới thiệu một kịch bản khác được gọi là "cuộc đối đầu lâu dài". Theo kịch bản này, quan hệ Nga-Mỹ sẽ dựa trên "xung đột đóng băng" ở Ukraine.

Kịch bản thứ 3 là điều dễ xảy ra nhất trong quan hệ Nga-Mỹ

Theo ý kiến của nhà phân tích, cuộc "xung đột đóng băng" ở Ukraine được hiểu là chính quyền Kiev bị kiệt sức và không có khả năng thực hiện những thay đổi lớn và tình hình sẽ diễn biến trong một thời gian dài.

Nhà phân tích Rozanski viết, sự ổn định tương đối trong cuộc xung đột ở Donbass sẽ không dẫn đến việc bình thường hóa quan hệ giữa Đông và Tây, trái lại, nó sẽ chỉ làm gia tăng xu hướng căng thẳng địa-chính trị trên cơ sở một cuộc "chiến tranh lạnh” mới.

Theo ý kiến của ông, thời đại của sự hợp tác giữa Mỹ và Nga về các vấn đề an ninh toàn cầu đã chính thức kết thúc vào năm 2015.

Cả hai nước đều là nhân tố quan trọng chủ chốt ở Trung Đông, Trung Á và các khu vực khác, nhưng ông Rozanski nhận định rằng, họ vẫn sẽ từ chối phối hợp hành động, hoặc ít nhất thảo luận về lợi ích chung. Theo ông, điều này là đặc biệt nguy hiểm trong trường hợp Syria.

Theo kịch bản của ông Rozanski, trong thời gian tới, hố sâu ngăn cách giữa Moscow và phương Tây sẽ không có cách nào san lấp được, đồng thời Điện Kremlin sẽ tiếp tục đầu tư vào sự phát triển của quân đội, còn các ứng cử viên tổng thống Mỹ sẽ tiếp tục "dễ dàng ghi điểm” trong mắt cử tri Mỹ bằng cách chỉ trích nước Nga.

Toàn Thắng 

Minh Châu
Nguồn: kienthuc.net.vn, baodatviet.vn
31 bạn đọc
Đánh giá tốt
Chuyên mục liên quan

X
Bình luận của bạn:

СМИ сетевое издание «Baonga.com» зарегистрировано в Федеральной службе по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций. Регистрационный номер средства массовой информации Эл № ФС77-73891 от 29 октября 2018 г. Учредитель Ха Вьет Лонг, номер телефона: +7(905) 238 89 99. Главный редактор: Чан Тхи Тху Ха: Адрес электронной почты: info@baonga.com; Номер телефона: +7(960) 222 19 99. Настоящий ресурс содержит материалы 16+. Использование информации с данного веб-сайта возможно исключительно на следующих условиях: В конце текста необходимо указывать ссылку на сайт https://baonga.com. Текст должен копироваться в первоначальном виде. Не допускается удаление ссылки на данный веб-сайт из текстов материалов. Реклама: Rus +7(926) 282 29 86 (Viber, Whatsapp, Zalo); Вьетнам +84.979.137.386.