Tương lai súng trường tấn công: Xô đổ những kỉ lục

Lenta.ru:  Dư luận đồn thổi về khả năng diễn ra một cuộc khủng hoảng trong ngành công nghiệp súng, ông nghĩ thế nào ?

Mikhail Degtyarev: Vào cuối thời kỳ Chiến tranh Lạnh, chi tiêu vũ khí bắt đầu giảm mạnh. Nhưng hiện tại, tôi thấy không hề có bất kỳ sự suy giảm nào liên quan đến đổi mới kỹ thuật, thậm chí nó còn sôi động hơn, hiện đại hơn.

Rất có thể cả thiết kế nữa, bởi vũ khí là một loại văn hóa vật chất, nó phải phản ánh liên tục sự thay đổi ngày càng hoàn thiện hơn.

Súng trường tấn công AN-94.

Lenta.ru: Trong 30 năm qua chỉ có hai khẩu súng trường vượt qua thử thách và trụ được theo thời gian, một là AN-94 của Nga (hay còn gọi là súng trường tấn công Avtovmat Nikonova hoặc Nikonov) hiện đang được sử dụng cho quân đội, và khẩu còn lại, súng Blaser R93 của Đức.

Mikhail Degtyarev: Đánh giá về AN-94 có rất nhiều ý kiến, như không đảm bảo độ tin cậy, quá phức tạp để sản xuất và sử dụng. Nhưng những lời thì đàm tiếu này hiện không còn tồn tại nữa.

Sở dĩ có những tranh luận nói trên là do: Thứ nhất, nước Nga đã qua một bước ngoặt lịch sử, có những vấn đề quan trọng hơn cần giải quyết. Thứ hai, nó đã được phát triển với một chiến lược chiến tranh đặc biệt mới, thoả mãn nhu cầu quân đội trong tình hình mới. AN-94 vẫn còn có những nhược điểm, nhưng tổng thể nó vẫn là súng trường có độ chính xác và tốc độ bắn ở cự ly ngắn tốt nhất thế giới hiện nay, kỷ lục này vẫn chưa bị xô đổ.

Lenta.ru: Một số loại súng đang được bán trên thị trường thế giới được coi là vũ khí của thế kỷ 21, quan điểm của ông thế nào?

Mikhail Degtyarev: Thực sự không một ai có thể thống trị trong nền kinh tế thị trường tự do. Ngay cả một số vũ khí đang bán chạy cũng đang tự cạnh tranh khốc liệt với nhau.

Ví dụ, súng FN SCAR của Bỉ, HK416 của Đức, Bushmaster ACR của Mỹ hay Beretta ARX-160 của Italia. Và gần đây còn bổ sung thêm súng CZ805 Bren của Czech và Radom MSB của Ba Lan. Trong số này tôi thấy súng CZ805 Bren2 có nhiều ưu thế hơn hẳn.

Lenta.ru: Hầu hết các loại súng trường ông đề cập đều giống FN SCAR của Bỉ. Riêng Nga hiện đang thử nghiệm một loại súng có thiết kế mới, phải chăng đây là xu hướng mới trong ngành công nghiệp súng?

Mikhail Degtyarev: Đúng vậy, hãng FN Herstal của Bỉ đã thành công trong việc thiết kế một khẩu súng trường mới, súng FN SCAR có nhiều tính năng ưu việt, xứng đáng súng trường tấn công của thế kỷ 21.

Sở dĩ FN Herstal đạt được thành tựu nói trên là do nỗ lực theo kịp với xu hướng. Thứ hai, họ dành rất nhiều tiền vào thiết kế. Tôi không có ý nói về thẩm mĩ mà muốn nói đến chi phí và hiệu quả. Tôi tin rằng FN SCAR đã thành công, vượt trội hơn các sản phẩm khác nhờ chất lượng, được quân đội các nước, và thị trường thế giới đánh giá cao.

Lenta.ru: Dường như nhựa, nhôm và tính đơn thể đang được các nhà sản xuất súng trường tấn công quan tâm trong tương lai?

Mikhail Degtyarev: Mô đun và thiết kế là hai tiêu chí không thể thiếu trong việc sản xuất súng trường hiện đại.

Ví dụ, chiều dài nòng quyết định tính năng hỏa lực. Trong tương lai, ngoài thiết kế, vật liệu như nhựa, nhôm và tính đơn thể đang được các nhà thiết kế quan tâm, kết hợp nhằm tối ưu hoá trọng lượng và thẩm mĩ cho sản phẩm.

Lenta.ru: Khách hàng rất chuộng khả năng "biến hình" của vũ khí, ví dụ một khẩu súng máy có thể biến thành khẩu súng trường bắn tỉa, như súng Steyr AUG của Áo chẳng hạn, ý ông thế nào?

Mikhail Degtyarev: Súng Steyr AUG của Áo đã từng tồn tại gần nửa thế kỷ, khí tài có thể thay được nòng, có thể mang theo các chi tiết dự phòng thay thế. Thế Chiến II cho thấy loại súng này rất cần thiết, nhất là khi nó bị hỏng nòng. Súng máy có khả năng "biến hình" sẽ rất tốt để duy trì chế độ bắn phù hợp, song hiện tại ý tưởng này thiên về nghệ thuật tiếp thị, không có quân đội nào trên thế giới sẽ sử dụng bởi liên quan đến nhiều vấn đề về hậu cần.

Lenta.ru: Quan điểm ​​của ông thế nào về thiết kế mới của Nga?

Mikhail Degtyarev: Bức tranh tổng thể là ảm đạm. Phương pháp truyền thống dùng trong thời Liên Xô đã biến mất, trong khi đó kiến thức và kinh nghiệm mới chưa tích luỹ được là bao.

Bằng cách nâng cấp AK-12, người ta có cảm giác như là một thứ vũ khí lắp ráp các thành phần hoàn toàn ngẫu nhiên, không có những cải tiến quan trọng.

Lenta.ru: Ông có thể nói rõ hơn về dự án AK-12?

Mikhail Degtyarev: Các phiên bản AK-12 đầu tiên là một ý tưởng táo bạo và không tưởng. Sau khi mời một số chuyên gia nước ngoài tham dự, đã có thêm một số thay đổi đáng kể.

Nhưng để tạo ra một cái gì đó khác biệt, người ta cần phải có nhiều thời gian và công sức, song điều này đã không xảy ra. Vì vậy, thay vì cải tiến triệt để, đây vẫn chỉ là sản phẩm cải biên từ AK-74M.

Lenta.ru: Quay trở lại câu hỏi ban đầu về tương lai của súng trường tấn công, ông có thể giải thích thêm?

Mikhail Degtyarev: Dư luận sẽ không nhìn thấy bất cứ điều gì mang tính cách mạng cho đến khi có sự thay đổi cơ bản về đạn.

Một số xu hướng được xem là phát minh mới, là không dùng hộp đạn, sử dụng khí đốt hoặc chất lỏng để làm chất đẩy, nhưng xem ra đây mới chỉ là kịch bản nặng tính lý thuyết.


Lenta.ru: Thế còn đạn hướng dẫn?

Mikhail Degtyarev: Tôi cho rằng đây là điều không thể và cực đắt, thậm chí chỉ để tạo ra các mẫu thử nghiệm, nếu chúng ta đề cập tới các loại súng cầm tay.

Nhưng ngay sau khi súng trường tấn công được tích hợp với súng phóng lựu, đạn thông minh sẽ trở thành khí tài quan trọng.

Các hệ thống phóng lựu đã tạo ra những thế hệ đạn dược đa dạng như đạn điều khiển từ xa, đạn không tiếp xúc, hoặc đạn phát hoả đã được lập trình vv.

Lenta.ru: Một số chuyên gia quân sự cho rằng tăng cỡ nòng cho súng trường quân sự là cần thiết để đối phó với súng cá nhân, hoặc trong bối cảnh chiến thuật liên tục thay đổi...?

Mikhail Degtyarev: Lịch sử phát chuyển theo cơ chế vòng xoáy. Có thể trong tương lai gần con người sẽ cho ra đời các loại đạn có công suất lớn hơn. Và như vậy, các loại súng trường tấn công của cả Liên Xô lẫn NATO có thể phải chuyển đổi sang cỡ nhỏ do đạn ngày càng nhỏ đi, như 5.45x39 của Liên Xô và 5,56 x 45 của NATO).

Tuy nhiên đạn nặng, thì hiệu quả tác chiến lại càng cao, trong khi đó việc thay đổi kích thước đạn không hề đơn giản như giả định. Nó không chỉ cần có thời gian, mà còn cần tới một khoản đầu tư cực lớn.