Công bố lùi thời hiệu thi hành Bộ luật Hình sự 2015

Sáng 30-6, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố nghị quyết của QH về việc lùi thời hiệu thi hành của Bộ luật Hình sự (BLHS).

Cùng với đó là Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS), Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và bổ sung dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016.

Theo đó, BLHS 1999, BLTTHS 2003, Pháp lệnh Tổ chức điều tra hình sự 2004, Nghị định 89/1998 ban hành quy chế về tạm giữ, tạm giam sẽ tiếp tục được áp dụng cho đến ngày Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS 2015 có hiệu lực thi hành.

Kể từ thời điểm 1-7, thực hiện các quy định có lợi cho người phạm tội tại khoản 3 Điều 7 BLHS 2015 và điểm b khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 109/2015/QH13 về việc thi hành BLHS; tiếp tục áp dụng khoản 2 Điều 1 và các quy định có lợi cho người phạm tội tại Nghị quyết số 109/2015/QH13; áp dụng các quy định của BLTTHS 2015 để thi hành các quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS 2015 và Nghị quyết số 109/2015.


Nghị quyết nói trên của QH được ban hành chiều 29-6, tức chỉ hai ngày trước thời điểm những luật nói trên có hiệu lực (1-7).

Lý do bởi “qua phản ánh của cử tri và kiến nghị của các cơ quan áp dụng pháp luật thì BLHS có một số sai sót”. Đây được coi là nghị quyết cuối cùng của QH khóa 13 và lần đầu tiên một nghị quyết được ban hành không phải trong phiên họp toàn thể.

Sai sót của BLHS 2015 thể hiện ở các dạng chủ yếu:

Một số quy định thuộc Phần những quy định chung của BLHS mâu thuẫn với nhau và mâu thuẫn với quy định tại Phần các tội phạm;

Bỏ sót định lượng, trùng định lượng (về giá trị tiền, giá trị thiệt hại về tài sản, định lượng ma túy, khối lượng xả thải ra môi trường…) và do cách quy định không thống nhất về hậu quả xảy ra, ảnh hưởng đến nội dung, chính sách xử lý hình sự;

Có hai cấu thành định tội trong cùng một điều luật, dẫn đến không thống nhất về kỹ thuật lập pháp với các điều khác trong cả bộ luật.


Tại buổi họp báo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Luật cho hay những sai sót trong BLHS 2015 chủ yếu là sai sót về mặt kỹ thuật, những quan điểm, chủ trương, đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước về chính sách hình sự không sai. Tuy nhiên, những sai sót này lại ảnh hưởng đến quá trình áp dụng thống nhất pháp luật, có thể dẫn đến bỏ lọt tội phạm hoặc làm oan, sai…

Ông Luật cũng cho biết hơn 90 lỗi được phát hiện lần này mới chỉ là kết quả rà soát bước đầu, các cơ quan chức năng vẫn đang tiếp tục rà soát, với tinh thần không bỏ sót, không để lọt, không để xảy ra trường hợp trình QH khóa 14 thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của BLHS 2015 lại để xảy ra các lỗi tiếp theo.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng QH Đỗ Mạnh Hùng cho rằng việc để xảy ra lỗi trong BLHS có trách nhiệm của các ĐBQH, trong đó có lỗi của cá nhân ông khi bấm nút thông qua bộ luật này.

Phó Chủ nhiệm VPQH Đỗ Mạnh Hùng (áo trắng) nhận một phần trách nhiệm.

“Việc cá thể hóa trách nhiệm cá nhân thế nào tới đây sẽ tiếp tục làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, cơ quan có liên quan, nhất là cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra. Việc có xin lỗi nhân dân hay không, tập thể sẽ có quyết định, trên cơ sở làm rõ trách nhiệm của cá nhân, tập thể có liên quan” - ông Hùng nói.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng cho biết hiện chưa có báo cáo cụ thể về số lượng sách in BLHS 2015 đã phát hành. “Chúng tôi sẽ trao đổi với Nhà xuất bản Tư pháp, chắc chắn sẽ có xử lý thỏa đáng, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người mua sách, xem xét trả lại tiền nếu họ có yêu cầu” - Thứ trưởng Tụng nói.