Tổng thống Putin điều tên lửa phòng không S-400 Triumph lên Bắc Cực

Tên lửa S-400 đất đối không có tầm trung bình và tầm xa, có thể tấn công bất kỳ mục tiêu bay nào, gồm máy bay, máy bay không người lái, cùng tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo, ở khoảng cách 400 km và ở cao độ 30 km.

S-400 Triumph được kỳ vọng là chủ đạo trong hệ thống phòng không từ năm 2020 của Nga, với 9 tiểu đoàn triển khai khắp Nga từ tháng 12.2014, gồm một tiểu đoàn ở Hạm đội Biển Bắc, theo hãng tin Sputnik.

Việc trang bị hệ thống phòng không hạng nặng ở Bắc cực nằm trong học thuyết quân sự mới, do Tổng thống Putin ký duyệt ngày 26.12.2014, với việc Nga tăng cường quân sự ở 3 mặt trận chủ lực là Bắc cực, bán đảo Crimea và vùng Kaliningrad.

Hạm đội Biển Bắc có tên lửa phòng không S-400 Triumph là một chiến lược tăng cường sự hiện diện của Nga tại Bắc cực. Hồi tháng 12.2014, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói Nga không tính quân sự hóa Bắc cực, nhưng cần có các biện pháp bảo đảm phòng thủ ở vùng này, khi Nga có tranh chấp nguồn tài nguyên năng lượng dưới biển Bắc cực với Đan Mạch, Na Uy, Canada và Mỹ.

Mỹ ước tính 15 % dầu thô và 30 % khí tự nhiên của trái đất nằm ở dưới biển Bắc cực.

Nga đã ráo riết xây nhiều căn cứ để duy trì ưu thế quân sự tại Bắc cực, hiện đang xây 10 trạm tìm kiếm, cứu hộ, 16 cảng nước sâu, 13 sân bay, 10 trạm radar phòng không ở vùng biển Bắc cực thuộc Nga.

Nga cũng bắt đầu đưa quân đến một căn cứ quân sự mới gần biên giới Phần Lan. Ngày 13.1.2015, 800 trong 3.000 quân đã chuyển đến căn cứ này.

Trong khi đó, chiếc Đô đốc Nakhimov được kỳ vọng sẽ là tàu tuần dương mang tên lửa mạnh nhất của Hạm đội Biển Bắc nói riêng, của hải quân Nga nói chung.

Giới quân sự nói việc đặt tên lửa S-400 tầm xa và hệ thống tên lửa chống máy bay Poliment-Redut, cùng tên lửa hành trình Caliber lên tàu này - một phần trong kế hoạch hiện đại hóa quân sự của Nga - sẽ không làm thay đổi nhiệm vụ chiến đấu của tàu.

Theo Vladimir Spiridopoulo, tổng giám đốc công ty đóng tàu Severnoye và là chủ dự án chiếc Đô đốc Nakhimov, sau quá trình hiện đại hóa, chiếc này sẽ mạnh hơn chiếc tuần dương hạm mang tên lửa Peter Đại đế, hiện là chiếc chủ lực của Hạm đội Biển Bắc.  

Ngoài chiếc Đô đốc Nakhimov, một tàu khác cùng dự án là chiếc Đô đốc Lazarev cũng được hiện đại hóa tương tự. Chiếc thứ hai này của Hạm đội Thái Bình Dương, đang nằm ụ.  

Tên lửa đe dọa cả mục tiêu trên biển lẫn trên bộ 

Theo Dmitry Kornev, một chuyên gia quân sự và là tổng biên tập trang tin Quân sự nước Nga (Militaryrussia),trước khi bắt đầu dự án, hải quân Nga đã bàn nên đặt vũ khí nào lên chiếc Đô đốc Nakhimov:

“Họ thậm chí tính cả việc trang bị hệ thống chống tên lửa S-500”, trước khi quyết định dùng S-400 thay S-300F, Poliment-Redut thay Osa-M còn Caliber thay tên lửa hành trình chống hạm siêu thanh P-700 Granit.

Kornev với cách trang bị này, chiếc Đô Đốc Nakhimov sẽ là chiếc tàu chiến mạnh nhất của hải quân Nga.

Ông nói trước đây, tên lửa P-700 Granit chỉ có thể tấn công các mục tiêu trên biển, nhưng có thêm Caliber thì tàu này có thể tấn công cả các mục tiêu trên bộ, tức tăng tiềm năng chiến đấu của tàu.

Caliber hiện đặt trên các tàu ngầm mới lớp 885 Yasen và các tàu tên lửa nhỏ lớp Buyan-M.

Theo số liệu chính thức, các tên lửa hành trình có khả năng bắn trúng mục tiêu từ khoảng cách 300 km.

Các nguồn tin của giới truyền thông Nga cũng nói: một số tên lửa Caliber có thể tấn công các mục tiêu ở khoảng cách ít nhất 1.000 km. Cũng có khả năng tên lửa này trở thành vũ khí siêu thanh.

Theo chuyên gia quân sự Dmitry Boltenkov, cũng là một nhà sử học quân sự và là tác giả nhiều đầu sách về lịch sử hải quân Liên Xô, thì hải quân Liên Xô có lớp tàu 1144 Orlan (lớp của chiếc Đô đốc Nakhimov) là thế hệ tàu quân sự hàng đầu của “Nhóm tàu xa bờ”, chuyên kiểm soát hạm đội các nước thành viên NATO, nhất là tàu chiến Mỹ.

Theo Boltenkov, dựa vào số vũ khí mới trong quá hình hiện đại hóa, cùng với hệ thống liên lạc và hệ thống kiểm soát tự động mới, nhiệm vụ chiến đấu của chiếc Đô đốc Nakhimov hoàn toàn không thay đổi:

“Bên cạnh việc hủy diệt tàu địch, bằng cách sử dụng Caliber, chiếc này có thể trở thành nỗi đe dọa nghiêm trọng cho các cơ sở hạ tầng trên bộ cùng các vị trí chiến lược của địch”.

Hiện còn một dấu hỏi: các nhà đóng tàu sẽ làm gì với hệ thống dò sóng sonar Polin rất phức tạp đã lắp đặt trên tất cả các tàu chiến lớp 1144 Orlan?

Nhiều khả năng Polin sẽ được hiện đại hóa hoàn toàn, hoặc sẽ bị thay bằng một hệ thống sonar mới.

Từ năm 1980 đến 1998, có tổng cộng 4 tàu tuần dương tên lửa hạt nhân hạng nặng 1144 Orlan được đưa vào hải quân Liên Xô rồi hải quân Nga. Chiếc đầu tiên của lớp này là Kirov năm 1980, chiếc cuối cùng là Peter Đại đế hồi mùa xuân 1998.