Thấy gì từ thông điệp Liên bang của Tổng thống Nga Putin ?

Bước ngoặt thời đại

Tổng thống Putin nêu rõ thời kỳ sắp tới mang tính chất quan trọng bước ngoặt đối với LB Nga và toàn thế giới. Sự phát triển của quá trình toàn cầu hóa đã trở nên rõ ràng hơn. Thế giới đang đứng trước những cuộc xung đột mới về kinh tế, địa-chính trị, dân tộc-sắc tộc, tài nguyên-môi trường, nguồn lực con người. Chính vì vậy, phát triển LB Nga thành một khối dân tộc đoàn kết được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.

Nước Nga phải phát triển thành khối đoàn kết trên cơ sở nhân lên gấp bội tính đa dạng sắc tộc và bản sắc văn hóa đặc sắc của từng dân tộc-sắc tộc, trên cơ sở lấy tiếng Nga và văn hóa Nga làm trọng tâm. Ông Putin cũng nhấn mạnh tình hình thế giới trong thế kỷ XXI có sự phân chia lực lượng mới về kinh tế, quân sự và văn minh, nước Nga cần duy trì khối đoàn kết dân tộc và bản chất văn hóa đa dạng về sắc tộc của mình, và cần phải phát triển thành nhà nước có chủ quyền hùng mạnh.

Trong thông điệp Liên bang lần này, Tổng thống Putin đề cập những vấn đề thiết thân của đất nước, những vấn đề đang nổi lên, cần giải quyết trong năm tới. Và cho rằng, năm 2013 nước Nga đứng trước nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức cả về đối nội và đối ngoại.

Những thành tựu kinh tế nổi bật

TTh Putin khẳng định những thành tựu kinh tế trong hơn thập kỷ qua là, nước Nga đã giảm lạm phát xuống 6 lần, từ mức 36,5 % của năm 1999 xuống còn hơn 6,1% của năm nay, trong đó, lạm phát 6 tháng đầu năm là 4,5%, thấp hơn 5 lần so với mức trung bình của EU. GDP tính theo đầu người ở Nga đã tăng gần gấp đôi, phần chi cho ngân sách liên bang tăng 2,6 lần, nợ của nhà nước tính theo GDP đã giảm 10 lần, từ hơn 120% GDP xuống còn hơn 10% GDP.

Năm 2000, dân số LB Nga mỗi năm giảm tới gần 1 triệu người, thì đến nay, Nga không chỉ chặn đứng được tình trạng này, mà dân số bắt đầu tăng trưởng kể từ năm 2010. Trong bốn thập kỷ qua, tuổi thọ của người dân Nga đã tăng lên 2,5 năm.

Đạo đức, hệ tư tưởng và nền dân chủ

Tổng thống Putin cho rằng, Nga sẽ đi theo lập trường riêng về dân chủ và rũ sạch bất cứ "tiêu chuẩn nào áp đặt lên chúng ta từ bên ngoài". "Sự can thiệp trực tiếp hay gián tiếp của nước ngoài vào quá trình chính trị của chúng ta là không thể chấp nhận được". Ông nói: "Những kẻ nhận tiền từ nước ngoài để phục vụ quyền lợi ngoại quốc không nên can thiệp vào chính trị ở Nga".

Ông Putin nói thêm: "Chúng ta cần hồi sinh nếp đạo đức, thoát khỏi chủ nghĩa vị kỷ cực độ”. Phải hiểu rằng đất nước đang cần đến một hệ tư tưởng quốc gia, và ông đã phác họa những đường nét chung cơ bản của hệ tư tưởng đó.

Theo các nhà phân tích, ông Putin đã chỉ ra chân lý là: chỉ bằng tiền không thể giải quyết mọi vấn đề hiện hữu, và nhiều điều trong thế giới ngày nay, bao gồm cả an ninh, là phụ thuộc vào bầu không khí luân lý và đạo đức trong cộng đồng xã hội…”.

Để xử lý cuộc khủng hoảng đạo đức hiện nay, ông Putin đã đề xuất giải pháp là thúc đẩy “giá trị truyền thống” và sửa đổi hệ thống giáo dục với trọng tâm là dạy dỗ về mặt đạo đức và văn hóa, củng cố bản sắc đất nước và chủ yếu là thông qua lịch sử. Ông Putin đã đề nghị xây dựng tượng đài kỷ niệm Chiến tranh Thế giới I và đưa các đơn vị quân đội nổi tiếng thời các Sa Hoàng trở lại.

Dân số và mô hình gia đình ba con

Trong thông điệp, ông Putin đã nêu rõ các mục tiêu trong chính sách xã hội, mà ưu tiên hàng đầu là tăng dân số Nga. Theo đó, các gia đình có thêm con sẽ có thêm tiền nuôi dưỡng trẻ, tăng cường đời sống khỏe mạnh và cải thiện các điều kiện sống thông qua các khoản thuê và mua nhà rẻ hơn. Ông nói: "Mỗi gia đình với ba trẻ em nên là tiêu chuẩn cho nước Nga".

Chính quyền Nga sẽ ưu tiên phát triển dân số, khuyến khích và áp dụng trợ cấp cho những gia đình đông con và đầu năm tới phải giải quyết dứt điểm vấn đề có đủ nhà trẻ-mẫu giáo cho trẻ em chưa đến tuổi tới trường, sẽ chú trọng phát triển y tế và giáo dục, công tác tập thể dục-thể thao trong nhà trường, cấp đất xây nhà và cấp nhà ở cho dân chúng, trong đó, đến năm 2014-2015 phải giải quyết xong vấn đề cấp nhà ở cho quân nhân. Tổng thống Putin tuyên bố chính quyền Nga không chỉ có nghĩa vụ nâng cao đời sống vật chất và tinh thần mọi mặt cho nhân dân, mà cần có cơ chế kiểm soát việc thực hiện nhiệm vụ quan trọng này.

Quyết tâm chống tham nhũng

Trong thông điệp Liên bang, Tổng thống Putin cũng đề cập chi tiết cuộc đấu tranh chống tham nhũng thông qua các biện pháp cụ thể, như hạn chế các quan chức nhà nước các cấp mở tài khoản ở nước ngoài, thông báo công khai những khoản thu chi lớn của họ và người thân, có cơ chế kiểm tra hiệu quả các khoản thu-chi của họ và có chế tài xử lý nghiêm khắc những khoản thu bất chính. Ông nhấn mạnh cần nâng cao chức năng và trách nhiệm của các cơ quan kiểm tra-kiểm toán.

Theo Ủy ban Điều tra của Nga, ngân sách nhà nước đã bị thiệt hại 7,9 tỷ ruble (256 triệu USD) vì tham nhũng, trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 10 năm nay. Nga đứng thứ 133 trên 176 nước được khảo sát về tham nhũng do Tổ chức Minh bạch Quốc tế công bố tuần vừa qua.

Tổng thống Putin nhấn mạnh: "Chúng ta cần chống tham nhũng không chỉ riêng hàng ngũ cấp cao và Bộ Quốc phòng mà chúng ta không được quên những người dân ở các làng mạc và thị trấn bị các cán bộ địa phương bòn rút tiền của”. Ông cũng kêu gọi thực thi các biện pháp cứng rắn hơn đối với nạn tham nhũng đang tàn phá đất nước. Ông thừa nhận đây là công việc khó khăn và đòi hỏi quá trình lâu dài.

Phát triển kinh tế

Tổng thống Putin nhấn mạnh nguồn tài nguyên của Nga sắp cạn kiệt, chỉ có thể chuyển sang áp dụng quy trình công nghệ mới thì chính quyền Nga mới hoàn thành được nhiệm vụ phát triển kinh tế hiện đại và không ngừng nâng cao mức sống mọi mặt của người dân, mới đạt được mục tiêu đạt mức tăng tối thiểu 6% GDP/năm và phát triển các ngành, lĩnh vực có sức cạnh tranh trên thương trường quốc tế.

Nước Nga phải hoàn toàn bảo đảm sự độc lập về lương thực-thực phẩm, phải trở thành nước hàng đầu thế giới về cung cấp lương thực-thực phẩm. Ông tuyên bố Nga sẽ phát triển một nền kinh tế hiện đại chứ không phải phát triển nền kinh tế TBCN.

Chính phủ đã được yêu cầu soạn thảo và trình bày một lộ trình cải thiện môi trường kinh doanh trong nước vào năm sau. Theo đó, sẽ có khoảng 100 tỉ rúp (3,3 tỉ USD) từ Quỹ Phúc lợi Quốc gia chưa sử dụng đến sẽ được đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng trong nước từ năm 2013.

Nga vẫn giữ mức thuế thu nhập là 13% đánh lên những người giàu của đất nước. Một mục tiêu mà chính quyền Tổngthống Putin nhắm tới là đảm bảo an ninh lương thực vào năm 2016-2017 và trở thành một nhà xuất khẩu lương thực lớn trên thị trường toàn cầu.

Ưu tiên chính sách đối nội

Trong thông điệp liên bang, Tổng thống Nga Putin không hề nhắc tới bất kỳ vấn đề chính sách đối ngoại đặc biệt nào, kể cả những vấn đề đang rất nóng như Syria, cuộc khủng hoảng kinh tế tại EU hay thậm chí cả đạo luật Magnitsky của Mỹ gây tranh cãi, hay Nga bị coi là vi phạm nhân quyền. Ông cũng không hề nói bóng gió gì tới các cuộc biểu tình của phe đối lập nổ ra và kéo dài suốt cả năm nay tại Moscow.

Về đối ngoại, Tổng thống Putin chỉ nêu một trong những mục tiêu hàng đầu mà chính quyền LB Nga hướng tới là tập trung nỗ lực cho quá trình liên kết trong không gian hậu Xô viết, trước mắt là thành lập Liên minh Hải quan và Liên minh kinh tế Âu-Á của các nước anh em do Nga, Belarus và Kazakhstan làm nòng cốt.

Xây dựng tiềm lực quân sự hùng mạnh

Xuất phát từ quan điểm cho rằng tiềm lực quân sự hùng mạnh là sự bảo đảm vững chắc đối với an ninh quốc gia của LB Nga, nên quân đội Nga cần được phát triển hiện đại, được tái trang bị vũ khí hiện đại, được giáo dục bởi truyền thống đấu tranh anh dũng cũng như lòng yêu nước của quá khứ, hiện tại và tương lai. Giáo dục trách nhiệm công dân và lòng yêu nước cho quân nhân và nhân dân phải là cơ sở mang tính đoàn kết trong chính sách của Nhà nước LB Nga.

Như vậy, thông điệp Liên bang của TTh Nga Putin năm nay là rất toàn diện và mang tầm chiến lược sâu sắc, những điểm nhấn được nêu lên cùng các giải pháp rõ ràng mạnh mẽ nhằm kêu gọi sự đồng thuận của toàn thể cộng đồng người dân trong chủ thể LB Nga trong nhiệm kỳ Tổng thống mới của ông.