Căn hầm bí mật của Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Mỹ

Tháng 4-1952, Quốc hội yêu cầu Thư viện Quốc hội chuyển Tuyên ngôn Độc lập cùng Hiến pháp đến trụ sở NA tại thủ đô Washington.

Thời điểm đó, hai văn bản này được trưng bày trước công chúng tại tòa nhà lưu trữ cùng với Tuyên ngôn về nhân quyền. Chúng được gọi chung bằng cái tên Hiến chương Tự do. Đây có lẽ là những văn kiện được canh phòng nghiêm ngặt nhất trên hành tinh.

Vào ban ngày, chúng được trưng bày công khai đằng sau lớp kính chống đạn và có người canh giữ thường xuyên. Nhưng khi đêm đến, một chiếc thang máy đặc biệt sẽ đưa 3 tài liệu này xuống lòng đất, vào bên trong một căn hầm bọc thép.

Căn hầm ban đầu được Công ty Mosler Safe xây dựng vào năm 1953. Việc lựa chọn công ty này là một điều hợp lý vì trước đây Mosler Safe từng đạt được những thành tựu đáng kể như xây dựng căn hầm vàng thỏi tại Fort Knox hay một hầm ngầm của ngân hàng tại TP Hiroshima - Nhật Bản từng chịu được quả bom nguyên tử thả xuống đó. Ngoài ra, khoảng 70% các ngân hàng ở Mỹ đều sử dụng két sắt và hầm của Mosler vào thời gian đó.

Ban đầu, cơ quan lưu trữ không cho công ty này nhiều thời gian vì ngày trưng bày cận kề nên các kỹ sư, kỹ thuật viên và thợ máy phải làm việc gấp rút để thiết kế và xây dựng một căn hầm xứng đáng bảo vệ các tài liệu quý giá nhất của đất nước. Họ chế tạo căn hầm ở TP Hamilton, bang Ohio rồi mới đem lắp đặt tại cơ quan lưu trữ.

Hầm được làm bằng thép và bê tông cốt thép, nằm cách sàn nhà của phòng triển lãm khoảng 6m. Được xây dựng vào giai đoạn Chiến tranh Lạnh, hầm Mosler có thể chống lửa, sốc và cả bom.

Căn hầm nặng 55 tấn chỉ có kích thước của một phòng để quần áo và được trang bị một con đội kiểu kéo để nâng và hạ Hiến chương Tự do.

Đến đầu những năm 2000, căn hầm này được thay thế khi NA tiến hành đợt cải tạo trị giá 110 triệu USD. Đến nay, căn hầm mới, do Công ty Diebold thiết kế, vẫn nằm trong vòng bí mật.